آفرینش و تقدس آب در فرهنگ ایران باستان با رویکردی قرآنی

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 2,310

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ICCRT01_0427

تاریخ نمایه سازی: 25 مهر 1393

چکیده مقاله:

نگرش خردمحورانه به آفرینش آب در قرآن و جهان آفرینش، و عنایت به جنبه ی تقدس آن موجب می شود تا شوکتو عظمت حضرت حق بیشتر و بهتر پدیدار شود. از آب و همسان های آن در قرآن کریم با تعابیر و صفات مختلفییادشده که نشان گر اهمیت و قداست این عنصر حیات بخش است. آب در قرآن، عامل حیات ، روزی، آرامش، مقاماستوای عرش الهی و نظایر آن بوده و همه چیز از آب پدید آمده است. از نظر دین اسلام، آب عنصری مقدس و قابلاحترام به شمار رفته و به خلقت آن در کنار آفرینش عرش الهی اشاره شده است. آب کوثر، آب حیات، واقعه ی کربلا،مهریه ی معنوی حضرت زهرا(س) از نمونه های توجه فرهنگ اسلامی ما به آب آسمانی و مقدس است. هم چنین، ازنظر فرهنگ ملی ایران باستان ، جنبه ی تقدس آب بسیا ر بالا بوده و ب ه آفرینش آن به شکل های مختلفی اشارهشده است؛ طوری که در گذشته برخی از دریاها را دربردارنده ی فره و مهد پرورش انسان های پاک قلمداد کرده اند.نیایش، طهارت روح و روان، پاک کردن آب از آلایش و امثال آن در ایران باستان، در کنار آب یا با یاری آبانجام می شده که جایگاه معنوی آب را در فرهنگ ملی ایران به زیباترین شکل ممکن به تصویر می کشاند. ضرورت اینجستار در نشان دادن جنبه های قداست و معنویت آب و آفرینش آن در قرآن کریم و فرهنگ ملی ایران برای اولین بارو با تأکید بر مبانی علمی، دینی و فرهنگی است؛ باشد که این نگرش تطبیقی و موازی، یاری رسان اهل بینش وپژوهش شود.

کلیدواژه ها:

قرآن ، آب ، فرهنگ ملی ایران باستان ، آفرینش ، تقدس و قداست

نویسندگان

مجتبی گلی آیسک

عضو هیئت علمی سازمان سما

رضا اشرف زاده

استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

محمد فاضلی

استاد زبان و ادبیات عرب دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

سید نعمت الله تقوی بهبانی

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم (1373)؛ ترجمه ناصر مکارم شیرازی، قم، دار القرآن ...
  • ابن‌اثیر، علی‌بن محمد (1383)؛ تاریخ کامل(13ج)، مترجمان محمدحسین روحانی- حمیدرضا ...
  • ابن العبری، غریغوریوس الملطی (1377)؛ مختصر تاریخ الدول، ترجمه عبدالمحمد ...
  • ابومخنف کوفی، لوط‌بن‌یحیی (1380)؛ نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا/ ...
  • ابی‌طالب، علی (1379)، نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، قم: عصر ...
  • الیاده، میرچا (1376)؛ رساله در تاریخ ادیان، ترجمه جلال ستاری، ...
  • بویس، مری (1374)؛ تاریخ کیش زرتشت، ترجمه همایون صنعتی‌زاده، تهران: ...
  • بهار، مهرداد (1387)؛ پژوهشی در اساطیر ایران (پاره‌ی نخست و ...
  • پاینده، ابوالقاسم [گردآورنده] (1382)؛ نهج‌الفصاحه (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول ...
  • پورخالقی چترودی، مهدخت- محمودی، محمدعلی (1389)، «بازتاب اسطوره‌ها و باورهای ...
  • پورداوود، ابراهیم (1347)؛ یشت‌ها(2ج)، تهران: طهوری. ...
  • تفضلی، احمد [مترجم] (1391)؛ مینوی خرد، به کوشش ژاله آموزگار، ...
  • خاقانی، بدیل بن علی (1388)؛ دیوان خاقانی شروانی، مقابله و ...
  • داذگی، فرنبغ (1390) بندهش، گزارنده: مهرداد بهار، تهران: توس، چاپ ...
  • دمشقی، محمدبن ابی‌طالب، 139، نخبه‌الدهر فی عجائب‌البر و البحر، ترجمه ...
  • دوستخواه، جلیل(گزارش و پژوهش)، 1389، اوستا: کهن‌ترین سرودها و متن‌های ...
  • رضی، هاشم (1384)؛ آیین مغان (پژوهشی درباره‌ی دین‌های ایران باستان)، ...
  • ---- (1381)؛ آیین مهر (پژوهش‌هایی در تاریخ آیین رازآمیز میترایی ...
  • --- (1346)؛ فرهنگ نام‌های اوستا (3ج)، تهران: فروهر، چاپ اول. ...
  • زنر، آر. سی. (1377)؛ تعالیم مغان، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران: ...
  • ژینیو، فلیپ، 1390، ارداویراف‌نامه (ارداویرازنامه)، ترجمه و تحقیق ژاله آموزگار، ...
  • سرکاراتی، بهمن (1350)؛ »‌پری؛ تحقیقی در حاشیه‌ی اسطوره‌شناسی تطبیقی»، دانشکده ...
  • سعدی، مصلح بن عبدالله (1389)؛ بوستان _ و توضیح غلامحسین ...
  • شریفی، محمد (1390)، فرهنگ ادبیات فارسی، ویراستار محمدرضا جعفری، تهران: ...
  • شمیسا، سیروس (1387)، فرهنگ اشارات ادبیات فارسی (2ج)، تهران: میترا، ...
  • طغیانی، اسحاق- قربانی، رحمان (1390)؛ «بررسی و تحلیل بازتاب اساطیری ...
  • عطار نیشابوری، فریدالدین محمد بن ابراهیم (1388)؛ منطق‌الطیر، مقدمه و ...
  • عفیفی، رحیم (1374)؛ اساطیر و فرهنگ ایرانی، تهران: توس. ...
  • فروغی، اصغر (1382)؛ «مسئله‌ی آب در کربلا»، تاریخ در آیینه‌ی ...
  • رشی، ان‌الله، 1380، آب و کوه در اساطیر هند و ...
  • قزوینی، ملا خلیل بن غازی (1387/ 1429ق.)؛ الشافی فی شرح ...
  • قمی، عباس (1414ق.)؛ سفینه البحار (8ج)، قم: اسوه، چاپ اول. ...
  • کلانتری، ابراهیم- روشن‌بین، خدیجه (1392)؛ «چیستی حقیقت عرش در قرآن ...
  • کوفی اهوازی، حسین _ سعید (1387)، زاهد کیست؟ وظیفه‌اش‌چیست؟ [ترجمه ...
  • گریمال، پیر (1376)؛ اسطوره‌های خاورمیانه، ترجمه مجتبی عبدالله‌نژاد، مشهد: ترانه، ...
  • گلی آیسک، مجتبی (1392)؛ «شخصیت‌شناسی کاووس در شاهنامه»، کاوش‌نامه، س14، ...
  • گیرشمن، رمان (1349)؛ ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد ...
  • ماهیار نوابی، یحیی، (1355)، دینکرت، به اهتمام کیخسرو جاماسپ‌آسا، بهرام ...
  • مجلسی، محمدباقربن محمدتقی (1377)؛ زندگانی حضرت زهرا علیها السلام (ترجمه ...
  • مدبری، محمود- خدایاری، خدیجه (1387)؛ «اهمیت؛ تقدس و تطهیر معنوی ...
  • مزداپور، کتایون [آوانویسی و ترجمه] (1369)؛ شایست ناشایست، تهران: موسسه ...
  • مقدم، محمد (1385)؛ جستار درباره‌ی مهر و ناهید، تهران: هیرمند، ...
  • هینلز، جان راسل (1385)؛ شناخت اساطیر ایران، ترجمه و تالیف ...
  • نمایش کامل مراجع