بررسی سیر معنایی فنا و بقا در ارتباط با مفاهیم دینی

فنا و بقای عرفانی امری در راستای زدون اوصاف ذمیمه و تحلی به اوصاف حمیده است. تعریفی که بعضی از این مقامعرفانی داشته اند غالبا غلو و برخواسته از عشقی معنوی است که با واقعیت فاصله ی زیادی دارد. صحت و سقم این مفاهیم رامی توان در تطبیق به کارگیری ابوسعید خراز، تئوری پرداز، حلاج مقتول این راه و بایزید سپهسالار آن جست. خصوصا درارتباط بین مفهوم فنا و بقا با مفاهیم قرآن و سنت که اولین بار در نوشته های افرادی مثل هجویری دیده شده است. این مقالهمی کوشد تا در راستای تطبیق این مفاهیم با مسائل دینی اصیل، نظریات چهار عارف بزرگ را در کنار تفسیر آیات مربوطه ازدیدگاه مفسر، متکلم و فیلسوف اسلامی امام فخر رازی ارزیابی نماید. حاصل این جستجو آن است که فنا و بقای عرفانی، برایدست یابی به ارزش های دینی طرح ریزی شده و بعد ها با تعابیری غلو آمیز تعریف گردیده است. اگر همان مفاهیم اولیه را بهسادگی بیان داریم قطعا این مفهوم برای همه قابل لمس بوده و همه می توانند از آن بهره مند شوند و شکافی نیز که بینفقها، مفسرین و عرفا پیش آمده، برداشته خواهد شد.

کلیدواژه ها:

فنا ، بقا ، چهار عارف نامی ، فخر رازی