بررسی تعارض یا عدم تعارض دین با حکومت مشروطه از منظر دو عالم دوره ی مشروطیت

همگام با تحولات صنعتی- سیاسی در کشورهای غربی خواست مردم ایران جهت تشکیل حکومت مشروطه نیز هر روز پررنگ تر می شد. تاثیر شگرف نظرات علمای دینی بر افکار مردم سبب می شد هیچ تحولی بدون عنایات این طبقه در کشور امکان پذیر نگردد. در این میان نگاه متفاوت هرکدام از علمای دینی مردم را به سمت وسوی خاصی می کشید. شیخ فضل ا... نوری از جمله علمایی بود که با پای بندی ژرف به دین هرگونه حکومت غیردینی را نفی کرده و در مقابل آن جبهه گیری می نمود. درمقابل عده ی دیگر جهت هماهنگ سازی حکومت مشروطه با دین، سعی نمودند نوعی از حکومت مشروطه ی دینی را مطابق با جامعه ی سنتی ایران ایجاد کنند؛ میرزای نائینی ازجمله این گروه بود.در این نوشتار در پی آنیم که نظرات این دو تن از علمای دین در عصر مشروطه را بررسی نموده و تعارض یا عدم تعارض دین با حکومت مشروطه را دریابیم. سوال اینجاست که آیا برقراری حکومت مشروطه در جامعه ی دینی امکان پذیر است یا خیر؟؟؟

کلیدواژه ها:

دین ، مشروطه ، تعارض ، حکومت