تاثیر باور های دینی- قومی در نقوش قالی ترکمن با تاکید بر نقش درخت زندگی

قالی یکی از ارکان مهم در فرهنگ اقوام ترکمن است. این بافته های زیبا و اصیل اغلب به دست زنان ایل بافته می شود. مفاهیم ارزشمندی که در طول تاریخ درنقوش قالی ترکمن مستتر مانده، نیاز به شناخت عمیق ترآن را برای ما آشکارمی-کند. یکی از رایج ترین نقوش ترکمن نقش درخت است که با نام ها و فرم های گوناگون از عناصر اصلی فرش ترکمن محسوب می گردد. پرسشی که دراین جا مطرح می شود این است که ساختارهای آیینی و اسطوره ای چه تاثیری در شکل-گیری نقش درخت در هنر این اقوام داشته است و چه ارتباطی میان نقش های قالی ترکمن و درخت زندگی وجود دارد برای پاسخگویی به این سوالات لازم است تا با مطالعه بسترهای اجتماعی- فرهنگی ترکمانان به جستجوی مفاهیم مرتبط با این نقش پرداخته و در گام بعد به بررسی اسطوره شناختی نقش درخت در اقوام کهن و رابطه میان این ساختار با فرهنگ ترکمنی بپردازیم.بر این اساس به نظر می رسد ریشه ها و الگوهای نمادین کهن تاریخی همچون درخت زندگی، ستون، پیکان و... که تجلی مفاهیم مقدسی هستند با این نقوش مرتبط بوده و در عین حال بسترهای مذهبی - فرهنگی و ساختارهای اجتماعی اقوام ترکمن طیف های معنایی وسیعتری را برای این نقوش گردآوری می کند

کلیدواژه ها:

اقوام ترکمن ، قالی بافی ، نقشمایه ، الگوی نمادین ، درخت زندگی