بررسی عوامل ایجاد گرد و غبار و اثرات زیست محیطی آن در استان خوزستان

یکی از نواحی ایران که تحت تاثیر پدیده نو ظهور گردوغبار به دلیل شرایط خشکسالی های اخیر قرار گرفته است استان خوزستان است. این استان با بیش از 800 هکتار زمین بیابانی و کمبود فضای سبز هر ساله به ویژه در فصل تابستان با انتشار شدید گردوغبار که گاهی بیش از 20 برابر استاندارد است روبه رو است .این ذرات ماسه و رس نیستند بلکه ترکیب پیچیده ای از عناصر و کانی ها هستند . وجود عناصر مختلف که به طور قطع اکثر آنها علاوه بر اثرات زیست محیطی بر سلامتی انسانها نیز تاثیرات به سزایی دارند که باعث بروز مشکلات بالقوه ای برای ساکنین استان هایی که تحت تاثیر این پدیده هستند گشته است.تداوم این توفانها سبب بروز اثرات نامطلوب زیستی و بروز خسارت فراوان در زمینه های کشاورزی ، صنعتی ، حمل و نقل و سیستم های مخابراتی گردیده است . با توجه به عدم شناخت کافی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی ذرات تشکیل دهنده گردوغبار در ایران لزوم انجام یک مطالعه جامع و سیستماتیک بر روی این پدیده در کشور کاملا احساس می گردید. مطالعات آماری نشان می دهد که به لحاظ تعداد روزهای گردوغبار سال 1387 با 1035 روز بیشترین و سال 1377 با 125 روز کمترین تعداد را دارا بوده اند . میانگین تعداد روزهای گردوغبار در استان خوزستان 44 روز است که شهرستانهای دزف ول ، آبادان ، اهواز ، مسجدسلیمان و بستان دارای بیشترین و شهرستانهای ایذه ، شوشتر و رامهرمز دارای کمترین تعداد میباشند . بطور کلی منابع و منشا اصلی غبارهای وارده به استان خوزستان براساس مطالعات هواشناسی و داده های ماهواره ای عبارتند از : 1- دریاچه های خشک شده و نواحی آبرفتی عاری از پوشش گیاهی جنوب عراق، 2- بیابانهای النفود و دهناء در شمال عربستان، 3- صحرای بادیه الشام در جنوب شرق سوریه میباشند. و از طرفی قرار گرفتن استان در زون رسوبی زاگرس با دو نوع مورفولوژی کاملا متفاوت پست و برجسته در جنوب ، غرب و شمال توانسته است اثرات نامطلوبی بر تولید ، پراکنش مجدد تداوم گردوغبار در استان شود

کلیدواژه ها:

گرد و غبار ، خشکسالی ، خوزستان ، بیابان ، برونشیت ، سیستم مخابرات