تبیین نقش فضاهای سبز شهری در افزایش تاب آوری شهری (با تاکید بر قابلیت باغات سنتی شهر قزوین)

حفظ محیط زیست به عنوان اصل هشتم از اصول تاب آورسازی شهرها و توسعه پایدار اهمیت و لزوم پرداختن بهاین مقوله را دوچندان می کند. فضاهای سبز شهری بخش مهمی از اکوسیستم های شهری است که در دهه هایمتمادی عرصه توسعه ساخت و ساز شهری و تخریب و تبدیل کاربری بوده اند. در این میان بیشترین آسیب متوجهاراضی زراعی و باغی مرغوبی است که زمانی حیات شهر بدان ها وابسته بود و علاوه بر عملکرد تولیدی، محلی برایگذران اوقات فراغت و عنصر تدافعی شهر در مقابل برخی از مخاطرات طبیعی به شمار می آمد. با توجه به روند رو بهرشد تخریب این فضاها و در پی آن، افزایش میزان و شدت برخی مخاطرات و آسیب پذیرتر شدن شهرها، رویکردتاب آوری توجه ویژه ای به این مقوله داشته است.رویکرد اصلی پژوهش بر آن است تا یکی از جنبه های محیطی شهر را به تدقیق در زمینه افزایش تاب آوری مطالعهو تبیین نماید. در اکثر پژوهش های پیشین معیارهای تاب آوری به طور عام در سطح شهرها و مناطق مطالعه شده درحالی که در نوشتار حاضر، تاثیر پهنه باغات سنتی شهر قزوین در افزایش تابآوری از جنبه های مختلف که بخشیاز معیارهای تابآوری را نیز شامل می شود بررسی می شود. بدین ترتیب از بین معیارهای معرفی شده در منابعمعتبر پهنه باغات به عنوان بخشی از محیط زیست شهری از جهات مختلف با معیارهای اجتماعی (مشارکت، حستعلق، خاطر انگیزی و پیوند با گذشته، انگیزش و غیره)، اقتصادی (اشتغال پایدار، تنوع اقتصادی، خودکفایی تامینغذا، منبع درامدی و غیره)، کالبدی محیطی (تعریف ساختار، کاهش مخاطرات، اسکان موقت و غیره) و به طور محدودتری با جنبه های نهادی (افزایش تعامل مردم و نهادهای محلی) مرتبط می باشد. البته روشن است که میزانوزن این ارتباط ها متفاوت بوده و همچنین با توسعه ادبیات تاب آوری و تبیین معیارهای دیگر دامنه این ارتباط وپیوستگی می تواند گسترش یابد.

کلیدواژه ها:

مخاطرات طبیعی ، تاب آوری ، محیط طبیعی ، باغات سنتی