مقایسه برخی از ویژگیهای مهندسی واحدهای سنگی سازند گچساران در دو ساختگاه مختلف در پهنه چین خورده زاگرس

پهنه زاگرس چین خورده به عنوان بخشی از فلات ایران زمین به دلیل شرایط رسوبی،ساختاری و هیدرولوژی، بستر انجام بسیاری از فعالیتهای عمرانی و نفتی است. از آنجا که طراحی و اجرای سازهای مهندسی ارتباط مستقیم با ویژگی های سنگی و خاکی منطقه دارند،لذا شناسایی رفتار این مصالح کمک شایانی به طراحی و اجرا سازه میکند. براین اساس و با توجه به گسترش قابل توجه گروه فارس و به خصوص سازند گچساران،رفتار مکانیکی سنگهای این سازند تبخیری در دو منطقه و در دو پروژه متفاوت مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. در محل نخست(مخزن سد گتوند) سنگهای مارنی قرمز همانند محل 2(تاقدیس پازنان در نزدیکی بهبهان) خرد و فرسوده بوده و نقطه ضعف مجموعه به شمار میآیند . از سوی دیگر مارنهای سبز رنگ و مصالح گچی رفتار کاملا متفاوتی در دو منطقه دارند. به طوری که در محل 1 مارن های سبز مقاومت حدود 81 / . مگاپاسکال دارند ولی در محل 2 همین مصالح دارای مقاومت فشاری 80 مگاپاسکال هستند . این موضوع در مصالح گچی نیز دیده میشود. در محدوده 1 این سنگها مقاومت 36 مگاپاسکال داشته ولی در محل 2 مقاومت آنها در حدود 16 مگاپاسکال است. بنابراین اگرچه سنگها متعلق به یک حوضه رسوبی و سازند مشترک هستند ولی رفتار مکانیکی آنها کاملا متفاوت است و این تفاوت را میتوان به تغییر شرایط حوضه و کانیهای همراه با واحدهای سنگی دانست. مقایسه رفتار مارنها و مصالح گچی در دو ساختگاه و تفاوت بارز در آنها این هشدار را به مهندسان می دهد که تنها از روی نوع سنگ و سازند نمیتوان در مورد رفتار مکانیکی سنگ پیش داوری کرد و برای هر مورد ضروری است که بررسیها به طور مستقل صورت پذیرد.

کلیدواژه ها:

رفتار مکانیکی سازند گچساران ، مخزن سد گتوند ، تاقدیس پازنان ،