بررسی پلاستیستی برگ گونه وی ول (Quercus libani) در امتداد گرادیان ارتفاعی

گرم شدن اقلیم یکی از مخاطرات محیطی دهه اخیر میباشد که منجر به پیشروی درختان به ارتفاعات پایین و در نتیجه کاهش تنوع ژنتیکی درختان واقع در ارتفاعات بالا می شود. از طرف دیگر صفات مورفولوژیکی و ژنتیکی در ارتباط نزدیک با یکدیگر هستند. بنابراین مطالعه صفات مورفولوژیک درختان در ارتفاعات مختلف و از جمله آن صفات مورفولوژیک برگ بسیار حائز اهمیت است. با این هدف، مطالعه صفات مورفولوژیک در برگ گونه ویول Quercus libani در زاگرس شمالی انجام گرفت. بدین منظور در منطقه بانه تعداد 240 نمونه برگی از 24 پایه درختی جمعآوری گردید، سپس 29 صفت کمی و کیفی برگ اندازه گیری شد. آنالیز خوش های پایه های مختلف بر اساس صفات اندازه گیری شده برگها نشان داد که پایه های درختی در سه خوشه قرار دارند که پایه های درختی هر یک از خوشه ها در طبقات ارتفاعی 1750-1650، 1850، 1750، 1950-1850 متر از سطح دریا وجود دارند. آنالیز تجزیه واریانس Anova هم نشان داد که همه صفات بجز زاویه قاعده، مساحت برگ، محیط برگ، چولگی، زاویه نوک، زاویه رگبرگ اصلی و فرعی، زاویه سینوسی، شکل نوک و امتداد رگبرگ در سه کلاسه ارتفاعی با هم تفاوت معنیدار دارند. نتایج همبستگی نیز نشان داد که افزایش ارتفاع با تعداد دندانه های چپ و راست و تعداد رگبرگهای فرعی چپ و راست رابطه مستقیم دارد. بر اساس آنالیز تشخیصی هم سه کلاسه ارتفاعی از یکدیگر با صحت 93 درصد تفکیک شدند و صفات ارتفاع از نوکتا پهنترین قسمت برگ، عرض دندانه و تعداد دندانه فرعی چپ مهمترین صفات تاثیرگذار در جداسازی آنها بودند.

کلیدواژه ها:

پلاستیستی برگ ، تغییر اقلیم ، گرادیان ارتفاعی ، ویول