جلوگیری از تخریب تنوع زیستی اکوسیستم جنگل های هیرکانی از طریق مشارکت ساکنان روستاهای جنگلی

بشر در مواجهه با طبیعت و محیط زیست، که بقای وی به طور اجتناب ناپذیری به آن وابسته است ، شیوه معقولی را اتخاذ ننموده و به جای جامع نگری و برنامه ریزی برای بهره برداری پایدار از این منابع ، به بهره کشی و منفعت جویی ناپایدار از آن پرداخته است پیامد چنین اقداماتی ایجاد و گسترش آلودگی های مختلف محیط زیستی و همچنین تخریب و تهی سازی شدید منابع طبیعی بوده است .در این ارتباط ، باجدی تر شدن بحران های محیط زیستی، بشر هر روزه به اشتباه های گذشته خود در ارتباط با مفاهیم رشد و توسعه، بیشتر آگاه می شود. در این مقاله سعی می شود ضمن بیان اهمیت اقتصادی و زیست محیطی جنگل و عوامل تخریب آن به نقش مشارکت ساکنان روستاهای جنگلی در جلوگیری از نابودی جنگل های هیرکانی ایران اشاره شود . روش تحقیق کتابخانه ای بوده است که از منابع متعدد جهت تحلیل مطالب استفاده شده است . همچنین از جستجوهای اینترنتی جهت کسب اطلاعات بهره برده شده است. برحسب آمار و اطلاعات موجود، وسعت جنگل های کشور روند رو به کاهش دارد. میزان برداشت پایدار از جنگل ها باید 3/2 میلیون متر مکعب باشد، اما 6 میلیون متر مکعب از جنگل های هیرکانی شمال کشور که دست کم سه میلیون سال قدمت دارند، برداشت می شود. به گونه ای که وسعت آن از 34 میلیون هکتار درسال 1332 به رقم کنونی 1/85 میلیون هکتار رسیده است. توسعه کشاورزی، شهری و صنعتی زمینه ساز حذف بخش وسیعی از جوامع جنگلی را فراهم کرده است . زمانی روند تخریب جنگل به صفر می رسد که عوامل تخریب یعن ی چرای دام در جنگل ، و معیشت متکی بر جنگل، برداشت غیرقانونی و قاچاق چوب و سایر عوامل تخریبی متوقف شود. به نظر می رسد برای کاهش عوامل تخریبی باید نحوه مدیریت و اجرای برخی از طرح های حفاظت از جنگل مورد بازنگری قرار گیرد چراکه در مورد حفظ و احیای جنگل و مرتع هر طرحی بدون مشارکت مردم بومی باشد محکوم به شکست است برای مثال بجای اختصاص بودجه کلان برای اجرای طرح خروج دام از جنگل، میتوان از جنگل نشینان به عنوان یک فرصتی برای حفاظت از جنگل استفاده کرد و با اختصاص هزینه های بسیار کمتر برای آموزش و بالا بردن فرهنگ جنگل نشینان برای زندگی در جنگل از طریق ایجاد فرصت های شغلی سازگار و متناسب با محیط زیست به عنوان محافظان جنگل در جنگل ساکن باشند.

کلیدواژه ها:

تخریب ، جنگل هیرکانی ، مشارکت ، روستاهای جنگلی