نقش مسلمانان سین کیانگ در همگرایی و واگرایی جمهوری اسلامی ایران و چین

منطقه خود مختار سین کیانگ چین با جمعیتی بیش از بیست میلیون نفر در غرب این کشور قرار دارد. اکثریت ساکنان غیرچینی این منطقه را ایغورهای اهل سنت تشکیل می دهند. سینکیانگ از نظر منابع طبیعی بسیار غنی و دارای منابع نفت و گاز فراوان می باشد. این ایالت با هشت کشور مرز مشترک دارد، بنابراین، سین کیانگ به لحاظ ژیوپلیتیکی از مهمترین مناطق چین و در مسیرهای ارتباطی ارزشمند این کشور با کشورهای دیگر در غرب آسیا و اروپا قرار گرفته است. کشور ایران در غرب و چین در شرق آسیا از دوران باستان با یکدیگر رابطه داشته اند، جمهوری اسلامی ایران بعد از انقلاب اسلامی، به عنوان کشوری میانه رو در جهان اسلام و دارای موقعیت ژیوپلیتیکی ممتاز در خاورمیانه و خلیج فارس، و همچنین مخالف ابر قدرت کنونی یعنی امریکا، مسلما جایگاه ویژه ای در سیاست خارجی چین دارد. حکومت مرکزی چین از دیرباز به دلیل روحیه تجزیه طلبانه غیرچینی های منطقه سین کیانگ نگران بوده و در چند سال اخیر به دلیل پیوستن برخی از مسلمانان این منطقه به گروه های تکفیری در عراق و سوریه این نگرانی ها بیشتر شده است. از سویی دیگر، ایران نیز جزو معدود کشورهایی هست که در حال مبارزه واقعی با گروه های تکفیری حاضر در عراق و سوریه می باشد. بر این اساس، سیوال اصلی مقاله، این گونه بیان می شود که تاثیر مسلمانان سین کیانگ در همگرایی و واگرایی ایران و چین و آثار آن بر منافع ملی دو کشور چگونه است یافته های مقاله حاکی از آن است که با توجه به اصول و ارزش های اعلام شده در آغاز انقلاب اسلامی و قانون اساسی، جمهوری اسلامی ایران به مسلمانان جهان از جمله سین کیانگ توجه ویژه ای دارد و بدیهی است که چشم پوشی از سرکوب مسلمانان این منطقه، چهره ایران را به عنوان یک کشور اسلامی مخدوش خواهد ساخت. در این راستا، توجه به مشکلات مسلمانان چین به طور عام و سین کیانگ به طور خاص از طرف ایران و مشارکت فعال در رفع مشکلات موجود می تواند موجب همگرایی بیشتر و تامین منافع ملی دو طرف گردد. در این میان، موضوعاتی مانند مخالفت و مبارزه با تجزیه طلبی، افراط گرایی و تروریسم؛ همبستگی در برابر سیاست های امریکا و تامین حقوق اقلیت های دینی می تواند فصل مشترک جدیدی را برای دو کشور ایجاد نماید.

کلیدواژه ها:

ژیوپلیتیک ، سینکیانگ ، ایران ، چین ، منافع ملی ، همگرایی و واگرایی