بررسی الگوهای سینوپتیکی جوی مرتبط با خشکسالی های فراگیر در غرب کشور

خشکسالی یکی ار بالایای طبیعی است که هر ساله خسارات فراوانی به بار می آورد. این پدیده در نتیجه ناهنجاری های شدید و مکرر زمانی -مکانی در الگوهای گردش جوی بوجود می آید. از این رو مطالعه و شناسایی الگوهای سینوپتیکی پدیده مذکور ضرورتی اجتناب ناپذیر است. در این مطالعه ابتدا بارش های سالانه ایستگاه های منتخب در غرب کشور استاندارد زمانی شد. پس از تعیین آستانه زمانی و مکانی بارش شدیدترین و فراگیرترین خشکسالی های منطقه شناسایی شد. سپس داده های ارتفاعی تراز 500 هکتوپاسکال واقع در محدوده بین صفر تا 70 درجه شمالی و صفر تا 80 درجه شرقی با استفاده از نرم افزار GRADS اقدام به ترسیم نقشه های الگوهای زمانی و مکانی ارتفاع ژئوپتانسیل سطح 500 هکتوپاسکال گشت. نتایج حاصله نشان داد که چهار الگوی سینوپتیکی سبب بروز خشکسالی در غرب کشور گشته است. دو مورد از این الگوها مربوط به فصل پاییز و دو مورد دیگر مربوط به فصل زمستان است. پدیده غالب در این الگوهای جوی حضور یک پرارتفاع در شرق اروپا که سبب نزول هوا بر روی منظقه مورد مطالعه گشته و دیگری قرارگیر منطقه مورد مطالعه بین دو پرارتفاع یکی در جنوب و دیگری در شمال منطقه که مانع از صعود و باعث بوجود آمدن جریانات به شکل مداری می گردد.

کلیدواژه ها:

بلایای طبیعی ، خشکسالی ، پرارتفاع ، غرب ایران