ضرورت آموزش کارکنان بهداشتی و درمانی ( سطوح محیطی ) در رابطه با تریاژمصدومین درحوادث غیر مترقبه

در قرن اخیر بیش از 300/000 نفر به علت سوانح و حوادث غیرمترقبه در ایران فوت کرده اند و میلیاردها ریال خسار ات ناشی از آن بر جامعه تحمیل شده است . بروز سوانح و حوادث غیرمترقبه در هر زمان در کشور ایران متحمل است و بسته به اجـرای راهکارهای مدیریتی بحران ، شیوه برخورد با آن متفاوت است . بررسی ها نشان می دهد میزان آمـادگی و نحـوه برخـورد آحـاد جامعه و بالاخص کارکنان واحده ای درمانی و بهداشتی در زمینه امداد رسانی کم و یا نادرست است . این امـر باعـث مـی شـود افراد بسیاری در جریان حوادث غیرمترقبه زندگی خود را از دست دهند و یا دچار عوارض غیرقابل جبران شـوند . بنـابراین لازم است این موضوع در مدیریت بحران مورد توجه قرار گیـرد . بحـث : یکـی از عـواملی کـه باعـث مـی شـود درجریـان حـوادث غیرمترقبه ، مصدومین بموقع به مراکز درمانی انتقال پیدا نکنند محـدودیت منـابع درمـانی ( بیمارسـتان و تخـت بـستری ) و راههای انتقال ( آمبولانس ) است که این امر باعث افزایش مرگ و میر درمحل حادثه می شود بهترین روش برای ارائه خدمات مناسب و سریع به مصدومین آموزش افرادی است که درمحل حادثه در انتقال مصدومین نقش مهمی دارند در جریان آمـوزش باید سطوح اولیه توانایی لازم را کسب کنند تا بتوانند براساس فوریت و نیاز مصدوم انتقال و درمان را انجام دهنـد . تریـاژ یـک روش کلی است و براین اساس کارکنان پیش آگهی مصدومین را تعیین و آنها را براساس آسیب و نیاز بـه خـدمات بـه 5 گـروه تقسیم می کنند : -1 گروه فوری ( قرمز ) مصدومین هستند که ضایعات مخاطره آمیز داشـته و اگـر اقـدام بـرای آنهـا صـورت نگیرد درکمتر از یکساعت جان خود را از دست می دهند این گروه شامل موارد خونر یزی شدید و افرادی که مشکلات تنفـسی دارند و یا دچار قطع عضو شده اند می باشد . -2 گروه زرد ( تأخیری ) این مصدومین نیاز به مداخله درمان و بـستری دارنـد و بهتر است خدمات بین 1 تا 12 ساعت آینده برای آنها انجام گیرد . این گروه شامل افرادی که دچار شکستگی یا زخمهای نافذ بدون شوک شده اند می باشد . -3 گروه سبز ( سرپایی ) این افراد ضایعات خفیفی دارنـد و نیـاز بـه درمـان فـوری و اورژانـس ندارند این گروه شامل افرادی که دچار سوختگی های سطحی و شکستگی های کوچک و ... شده اند می باشد . -4 گروه آبـی ) انتظار ) این گروه مصدومین هستند که پیش بینی می شود درصورت رسیدن به بیمارستان نیز هیچ اقـدامی بـرای آنهـا انجـام نخواهد گرفت این گروه شامل مواردی است که دچار ایست قلبی – تنفسی شده اند یا دچار هیپرترمی شدید ، سوختگی هـای شدید بیش از %40 و شوک در مرحله پایانی شده اند . -5 گروه سیاه ( متوفیان ) : این گروه نیاز به اقدام فـوری ندارنـد و بایـد اجساد آنها دفن شود . پرسنل مراکز درمانی و بهداشتی باید بتوانند مصدومین را به 5 دسته فوق تقسیم و بهتـرین روش بـرای جداسازی آنها استفاده از کارت تریاژ است . این کارت در 5 رنگ بر روی بازوی مصدوم بسته می شود تا آسیب دیدگان باتوجـه به وضعیت خود طبقه بندی شوند در این طبقه بندی گروه قرمز و زرد بیشترین فایده را از مداخلات درمانی خواهند برد چـون در سطح اول ارجاع قرار خواهند گرفت . درصورتی که پرسنل بهداشتی و درمانی قادر به جداسازی مـصدومین نباشـند و تریـاژ مصدومین درمحل انجام نگیرد فرص ت خدمت به افراد نیازمند داده نخواهد شد و بیشترین زمان مفید در اثر پرداختن به گـروه در آستانه فوت ( آبی ) و گروههای پر سرو صدا ( سبز ) هدر داده خواهد شد . نتیجه گیری : برای اینکه بتوان در حوادث غیرمترقبه مدیریت مناسبی ( مدیریت مجروحین کثیر ) انجـام داد و میـز ان مـوارد اشتباه در اولویت بندی را کاهش داد لازم است . -1 تمامی پرسنل مراکز بهداشتی و درمانی قبل از فارغ التحـصیل یـا تـصدی کار دوره مواجهه با حوادث غیرمترقبه را بگذرانند -2 جلسات آموزش ( سالیانه یا دوره ای ) همراه بـا تمـرین کـافی در سـطوح مختلف توسط مدیران آن ساز مان برای آنها ساماندهی شود . -3 مسئولیت هرنفـر در اداره حادثـه غیرمترقبـه در شـرح وظیفـه سازمانی او نوشته شود . این شرح همچنین باید جزئیات حداقل نیازمندیها برای انجام آن وظیفه را در خـود داشـته باشـد . -4 مهمترین مطالب آموزش با تاکید برطبقه بندی مصدومین در 5 دسته ( قرمز ، زرد ، سبز ، آبی و سیاه ) و انجام کمکهای اولیـه ( باز نگهداشتن مجاری هوا یی و کنترل خونریزی ) در سطوح محیطی و خدمات تخصصی ( پذیرش مصدومین براسـاس کارت تریاژ ) در سطوح بالاتر و بیمارستانها انجام گیرد . تا بتوان بموقع و سریع خدمات مناسبی به مصدومین ارائه کرد .