بررسی پاسخ بیودوزیمتری تشخیصی در حوادث هسته ای

امروزه، تهدیدات هسته ای در قالب سلاح های هسته ای، حملات تروریستی به راکتورهـای هـسته ای و حتـی پراکنـدن مـواد پرتوزا با وسایل انفجاری معمولی ظهور کرده و به همین دلیل افراد زیادی را به طور مستقیم و یا غیر مستقیم در معرض آسیب های ناشی از پرتوگیری های حاد قرار داده است . اندازه گیری دقیق دوز دریافتی مصدومین هسته ای در لحظـه هـای ابتـدایی پس از آسیب، می تواند به اتخاذ شیوه مناسب درمان منجر شود . به همین دلیل یافتن روش های دوزیم تری که نتـایج بدسـت آمده از آن به اندازه کافی معتبر و اطمینان بخش باشد، بسیار حائز اهمیـت اسـت . عـلاوه بـر ایـن، بـا اصـلاح مناسـب مـواد و تجهیزات، چنین روش هایی حتی برای سایر افراد در معرض خطر بویژه نیروهای نظامی و پرسنل بیمارستانی نیـز مـی تواننـد مورد استفاده قرار گی رند . در این مقاله، روش های مختلف دوزیمتری مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته اسـت . نتـایج حاصـل از این مطالعه نشان داد که در دوزهای بین 0/1 تا 1 گری که در تعداد سلول های خونی کـاهش قابـل ملاحظـه ای ایجـاد نمـی شود، شـمارش دی سـنتریک و تـراکم پـیش رس کرومـوزوم ) ) Premature Chromosome Condensation, PCC روش موثری برای اندازه گیری دوز دریافتی است . در دوزهای بین 1 تا 3/5 گری که آسیب سلول های مغز استخوان به همراه کاهش لتفوسیت ها اتفاق می افتد، علاوه بر شمارش دی سنتریک ها و PCC ، شمارش لنفوسیت ها نیز می توانـد بـه عنـوان ملاکـی برای ارزیابی آسیب پرتوی مد نظر قرار داد . در دوز های بین 3/5 تا 7/5 گری و پـس از گذشـت 1 تـا 48 سـاعت کـه عـوارض گوارشی پرتو با شدت های مختلف ظاهر می شود شمارش تعداد لنفوسیت ها به همراه PCC می تواند مورد استفاده قرار گیرد . در دوزهای بیش از 10 گری تنها پیش تراکم کروموزم ی PCC کار برد دارد . لازم به ذکر است که در چنین دوزهایی علاوه بـر آثار گوارشی، آسیب عصبی و قلبی عروقی نیز بروز می کند و مرگ یقیناً بین مدت 2 تا 12 روز اتفاق خواهد افتاد .