استفاده از مدل توپوگرافیکی WaTEM/SEDEM بعنوان ابزاری جهت مدیریت پایدار حوزه های آبخیز مطالعه موردی حوزه معرف و زوجی شوش

فرسایش خاک بعنوان یکی از مهمترین فرایندهای تخریب خاک محسوب می شود که سالانه حجم بالایی از رسوبات را تولید می نماید. باتوجه به وجود محدودیتها و هزینه های بالا در اندازه گیری مزرعه ای فرسایش خاک، استفاده از تکنیکهای نوین نظیر مدل هایشبیه سازی راهکاری مناسب و راهگشا محسوب می شود. شایان ذکر است که ویژگیهای توپوگرافیکی حوزه ها تاثیر معنی داری بر مقدار وتوزیع مکانی فرسایش خاک داراست، لذا در این پژوهش مدل لنداسکیپی WaTEM/SEDEM بعنوان شبیه ساز انتخاب گردیده است.این مدل با دارا بودن الگوریتم های متعدد در بخش پستی و بلندی ) LS-factor ( امکان شبیه سازی فرسایش های شیاری و بین شیاریرا با نسبت های مختلف فراهم می نماید. به منظور ارزیابی این مدل، حوزه ی آبخیز معرف و زوجی شوش با مساحت تقریبی 1000 هکتارواقع در محدوده ی شهرستان شوش که دارای فرسایش های شیاری، بین شیاری و خندقی موقتی می باشد انتخاب گردید. ضمنا بهمنظور آنالیز دقیق پدیده های فرسایش آبی و توزیع مکانی ماده آلی و فسفر، لنداسکیپهای مشخصی در حوزه انتخاب شدند. بر پایهاندازه گیری های انجام شده در حوزه مطالعاتی نقشه های GIS ای حوزه تهیه شده است و با تهیه ورودی های مدل WaTEM/SEDEMارزیابی کارایی آن در حال انجام می باشد. این مدل بر پایه DEM منطقه، نقشه پارسل بندی و شبکه هیدروگرافی استوار می باشد. نتایج بررسی های اولیه و بانک اطلاعاتی قوی مدل بیانگر کارایی مدل در زمینه برآورد فرسایش می باشد که در این صورت ابزاری توانمند در زمینه ارزیابی حوزه و انتخاب بهترین شیوه های مدیریتی ) BMPs ( فراهم می نماید. در واقع این مدل علاوه بر بررسی تاثیرات مرز بین پارسل ها، با تعریف عامل پوشش گیاهی و مدیریت ) CP-factor ( امکان تعریف سناریوهای مدیریتی مختلف را میسر می سازد.

کلیدواژه ها:

فرسایش خاک ، رسوب ، بهترین شیوه های مدیریتی ، مدل WaTEM /SEDEM ، حوزه ی معرف و زوجی شوش