بررسی عملکرد خوشه بندی توافقی وزنی و خوشه بندی مبتنی بر ژنتیک

خوشه بندی را می توان یکی از مهم ترین مراحل در تجزیه و تحلیل داده ها برشمرد. عل ی رغم اینکه در ادبیات موضوع، روش های خوشه بندی بسیاری بررسی شده است، ولی روش خاصی که برای تمام مسایل از عملکرد بهتری برخوردار باشد وجود ندارد. به عبارت دیگر انتخاب نوع خوش هبندی برای مسایل مختلف به نوع مسیله وابسته می باشد. در سال های اخیر تلاش های بسیاری برای کاهش حساسیت نوع خوشه بندی به نوع مسیله صورت گرفته است که از جمله می توان به خوشه بندی توافقی و خوشه بندی بر مبنای روش های فرا ابتکاری مانند ژنتیک اشاره کرد. هدف خوشه بندی توافقی ترکیب چندنوع خوشه بندی و بدست آوردن یک خوشه بندی نهایی است به گونه ای که در آن خوشه ها از کیفیت و پایداری بالاتری نسبت به خوش ه ها در خوشه بندی های اولیه، برخوردار باشند. در روش خوشه بندی برمبنای روش های فرا ابتکاری، انتخاب مراکز خوشه ها مستقیما از مجموعه داده ها صورت می پذیرد و بعد از انجام عملگرهای تکثیر، تزویج و جهش خوشه بندی نهایی بدست می آید. در این مقاله سعی شده است که این دو نوع شیوه مختلف خوشه بندی بیان و سپس عملکرد آنها با یکدیگر مقایسه و مورد بررسی قرار گیرد. در ادامه به منظوراندازه گیری اعتبار خوشه های حاصل از خوشه بندی مبتنی بر الگوریتم ژنتیک و خوشه بندی توافقی وزنی از شاخص های مختلفی نظیر معیار دقت، شاخص و Rand استفاده می شود. نتایج عددی بدست آمده نشان می دهد که صرف نظر از تعداد خوشه های بکار رفته، خوشه بندی مبتنی بر ژنتیک نسبت به خوشه بندی توافقی از عملکرد بهتری در ایجاد خوشه های باکیفیت برخوردار است.

کلیدواژه ها:

داده کاوی ، خوشه بندی ، شاخص ارزیابی خوشه بندی ، الگوریتم ژنتیک