تعییین رابطه خشکسالی با تغییرات میزان تولید مرتع در استان سیستان و بلوچستان طی دوره آماری 1386-1370

شهرستان ایرانشهر بامساحتی بالغ بر 30200 کیلومتر مربع ،در غرب استان سیستان وبلوچستان،واقع شده و جزء مناطق گرم وخشک محسوب می شود. متوسط بارندگی شهرستان، 117.6 میلیمتر است.وسعت مراتع این شهرستان بالغ بر 2001848 هکتار می باشد که 18828 هکتار آن جزءمراتع متراکم وخوب طبقه بندی می شود که متأسفانه به دلیل خشکسالیهای اخیر وسعت زیادی از این مراتع با کاهش تولیدمواجه شده واز بین رفته اند.در این تحقیق ،خشکسالی منطقه با استفاده از شاخص درصد از نرمال بارندگی PNPI برای دوره زمانی 1366 تا 1386 محاسبه شد ارتباط بین داده های مرتعی واقلیمی توسط روش رگرسیون وضریب همبستگی مورد بررسی قرار گرفت.نقشه های مورد نیاز جهت تجزیه وتحلیل با استفاده از نقشه های توپوگرافی 1:250000 توسط نرم افزار ArcGIS همچنین نمودارهای مورد نیاز توسط نرم افزارهای آماری SPSS , EXCEL طراحی شدند. مشاهدات میدانی وصحرایی در منطقه مطالعاتی نشان دهنده تراکم های متفاوت پوشش گیاهی مرتعی می باشد که انواع گونه های مهم بوته ای ودرختچه ای از قبیل چگرد،پیر،کهور ،جامعه اسفناجیان،ترات ودرمنه دشتی می باشد. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان میدهد که شهرستان ایرانشهر طی دوره آماری مورد مطالعه، در سالهای 1378 تا 1380 بترتیب با خشکسالی شدید ودر سالهای 1386 و 1376 با مرطوبترین سالهامواجه بوده است که بین میزان تولید مرتع با میزان بارش وخشکسالی در بعضی سالها رابطه معنی دار وجود دارد.چنانکه طی دوره آماری مورد مطالعه ،کمترین میزان تولید مرتع مربوط به سالهای 1378 تا 1380 با متوسط بارندگی 13.5 , 20.5 میلیمتر،همزمان با خشکترین سالها می باشد. لذا با توجه به شرایط ووضعیت مراتع ووابسته بودن حیات دام منطقه به این امر ،ونقش دامداری در فعالیتها ودرآمد اقتصادی درمحدوده مطالعاتی ، منطقه نیازمند تدابیر مدیریتی مناسب جهت ساماندهی کاستی ها وکمبودهای بارش وتولید مراتع می باشد.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، مرتع ، شاخص PNPI ، ایرانشهر