سیاست اخلاقی و عدالت در حکومت امام علی (ع)

سیاست یکی از دشوارترین دانش واژه ها در تعریف می باشد. با این حال اغلب تعاریف بر پیوند پایدار قدرت و سیاست اذعان دارند. این که سیاست را چگونه باید تعریف کرد و تابع چه چیز قرارداد، مبنای تمایز و طبقه بندی حکومت ها می شود. اگر سیاست بر اساس زور و اجبار پیش رود، حکومت شکل استبدادی می یابد. اگر مبنای سیاست قانون و مردم سالاری باشد حکومتهای دموکراتیک و قانونی شکل میگیرد و در صورت آرمانی اگر سیاست تابع اخلاق باشد حکومت بر محور عدالت بنا می شود. بر خلاف دو شکل اول، حکومت ها اغلب در اجرای سیاستی که منجر به برقراری عدالت شود ناکام می مانند؛ زیرا فریبندگی قدرت، رویاپردازی، نیرنگ چابلوسان، ارجحیت منافع مادی و ملموس، نا آگاهی مردم، ملاحضه ی مقدورات داخلی و محذورات خارجی و مسائلی دیگر از جمله موانع همزیستی پایدار عدالت و سیاست می باشد. با این حال نمونه - ای بی نظیر از همراهی سیاست و عدالت در تاریخ اسلام وجود دارد. امام علی (ع) سیاست را فراتر از یک قراداد اجتماعی بین مردم و حکومت، وسیله ای برای بندگی خدا و خدمت به بندگانش و سعادت جامعه انسانی و از همه مهمتر اجرای عدالت می داند. پرسش اساسی این نوشتار عبارتست از اینکه: چگونه قدرت سیاسی می تواند به برقراری عدالت در حکمرانی منجر گردد با توجه به گفتار و رفتار سیاسی امام علی (ع) بنظر میرسد، سیاستی می تواند منجر به حکمرانی عادلانه گردد که تابع اخلاق بوده و در عین هدایت مردم به سمت سعادت و رستگاری، مصادیق عینی عدالت از قبیل امنیت، رفاه اقتصادی، برابری، آزادی و غیره را در جامعه فراهم سازد. بنابراین در این نوشتار سعی بر آنست مصادیق همراهی سیاست و عدالت در حکومت اسلامی امام علی(ع) تشریح گردد و در ادامه به موانع و دشواری های تحقق این مدل حکومتی از دیدگاه ایشان پرداخته می شود

کلیدواژه ها:

سیاست ، اخلاق ، عدالت ، حکومت ، امام علی (ع).