وضعیت صید و ذخایر ماهیان استخوانی در سواحل ایرانی دریای خزر: فرصت ها و تهدیدها

در سواحل ایرانی دریای خزر بیش از 15 گونه از انواع ماهیان استخوانی (به غیر از کیلکا ماهیان) توسط 150 کشور تعاونی پره در استان های گیلان، مازندران و گلستان صید و بهره برداری شده و حدود 12 هزار نفر صیاد در این زمینه مشغول فعالیت می باشند. همچنین چند هزار نفر صیاد غیر قانونی نیز توسط دام گوشگیر اقدام به صید در طول سال می نمایند. اکثر این گونه ها رود کوچ بوده و ذخایر ساحلی را تشکیل می دهند که به علت وضعیت نامساعد تخمریی در رودخانه ها، شیلات ایران هر ساله اقدام به بازسازی ذخایر آنها از طریق تکثیر مصنوعی و رها سازی بچه ماهیان می نمایند. هر ساله بیش از 170 میلیون عدد از انواع بچه ماهیان استخوانی شامل ماهی سفید، سوفف سیمف آزاد، کلمه و کپور به روخانه ها منتهی به دریای خزر رهاسازی می گردند. میانگین 10 ساله صید ماهیان استخوانی برابر 1472.4 16015.3 تن (XSD) بوده است که ماهی سفید حدود 49 درصد صید را به خود اختصاص داده است (میانگین 10 ساله صید ماهی سفید برابر 1265.1 7832.5 تن بوده است) . کفال ماهیان با میانگین صید 10ساله برابر 1092.24185.7 تن بطور متوسط 26.1 درصد از کل صید را به خود اختصاص داده اند. سایر ماهیان تنها، 24.9 درصد از صید را شامل شده اند. برخی از این گونه ها از جله ماهی ماش و سس ماهی در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند و اقدامات سریع مدیریتی برای حفظ این گونه ها مورد نیاز می باشد. در این مقاله چگونگی وضعیت صید وذخایر ماهیان استخوانی و راهکارهای مدیریتی برای صید بهینه ازاین ماهیان در سوال ایرانی دریای خزر مورد بحث قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

صید ، ذخایر ، ماهیان استخوانی ، مدیریت ذخایر ، سواحل ایرانی دریای خزر