بررسی مفهوم عدالت در مکاتب مختلف

مفهوم عدالت به دلیل پیچیدگی و گستردگی دلالت آن همواره از موضوعات مورد توجه و چالش برانگیز اندیشمندان در طی اعصار مختلف بوده و هریک سعی در تبیین این مفهوم با استفاده از دیدگاه های گوناگون داشته اند . حاصل اینتلاش ها مجموعه ای عظیم از نظریات مختلف و متنوع در این حوزه است . عدم شناخت درست از مفهوم عدالت، ما را از اجرای این آرمان بزرگ و همیشگی بشر باز می دارد . چرا که تا مفهومی شناخته نشود، برنامه ریزی برای تحقق آن و اساسا اندیشیدن پیرامون آن بی معنا خواهد بود. پژوهش حاضر می کوشد با بررسی مفهوم عدالت در مکاتب جغرافیایی و در اسلام و مقایسه دیدگاه ها و اندیشه ها به معنایی هرچند ناکامل از عدالت واقعی دست یابد. با توجهبه تعاریفی که از عدالت گفته شد باید به این نکته اشاره کرد که در گذر زمان، بر پیچیدگی های مفهوم فلسفی عدالت افزوده شده است . به جز این مفاهیم، نظریات دیگری نیز در باب عدالت مطرح شده که ممکن است از برخی جهاتبا برخی از این نظریات هم پوشانی داشته باشد و در بعضی زمینه ها متفاوت باشد . مرور این تعاریف نشان می دهد که در گذشته عدالت محدود به برابری میان اشراف یا برابری محض بوده است . اما، امروزه به جنبه های انسانی تر ومنصفانه تر عدالت بیش تر توجه می شود . طرح مفاهیمی نظیر عدالت به مثابه انصاف و توسعه انسانی موید این امر است . آن چه در تعاریف متاخران بیش تر به چشم می خورد تعریف همه شمول عدالت با تاکید بر نقش نهادهایاجتماعی در بازتوزیع ثروت و فرصت است . از این روی، به مفاهیمی نظیر حمایت از گروه های محروم یا ایجاد فرصت برابر اشاره می شود

کلیدواژه ها:

عدالت ، لیبرالیسم ، سوسیالیسم ، رادیکالیسم ، اسلام