بررسی تاثیر پدیده نفوذ سریع اسپادکن در رفتار اعضای داخل جک کیس سکوی خود بالابر هنگام عملیات نصب

منابع انرژی هیدروکربنی علاوه بر خشکی در بستر دریاها نیز وجود دارند که از آن جمله میتوان به میادین نفت و گاز موجود در خلیج فارس ودریای خزر اشاره نمود. سکویهای خود بالابر به عنوان واحدهای سیار حفاری، با توانایی جابجایی از محلی به محل دیگر، جهت حفاری واستخراج این منابع مورد استفاده قرار میگیرند. یکی از سکوهای مورد استفاده در دریای خزر، سکوی خود بالابر ایران خزر، با حداکثر عمقعملیاتی 120 متر میباشد که برای حفاری در بعضی حوزه های نفتی آن مورد استفاده قرار میگیرد. این سکو با ارتفاع پایه 127 متر و فونداسیون از نوع اسپادکن 1 میباشد. با توجه به هزینه های بالای ساخت این نوع سکوها، بررسی و تحقیق در مورد حوادث و خطرات احتمالیوارد بر سکو های خودبالابر از اهمیت شایانی برخوردار است [ 1]. آسیب ناشی از پدیده نفوذ سریع اسپادکن یک آسیب شایع در سکوهای خودبالابر میباشد. به عنوان مثال میتوان به گزارشی که توسطHSE در زمینه آسیبهای شایع در سکوهای خودبالابر در سال 2003 منتشر شده است، اشاره کرد. طبق این گزارش 53 ٪ از آسیبهای وارده بر سکوهای خودبالابر بر اثر پدیده نفوذ سریع اسپادکن میباشد که 14 % ازاین موارد در هنگام پیشبارگذاری، 8% در هنگام بروز طوفان و 31 % بدون ذکر شرایط مربوطه میباشد [ 2]. این پدیده موجب آسیب هایی درسازه میشود که در اغلب موارد باعث ناپایداری و تخریب کل سکو میشود. مقدار این آسیب، رابطه مستقیمی با مقدار نفوذ ناگهانی پایه دارد. در هنگام نصب سکو بر روی بستر دریا، شناختی از شرایط لایه بندی بستر و همچنین میزان نفوذ و گیرداری پایهها با بستر وجود ندارد. وقوع پدیده نفوذ سریع اسپادکن در سکوهای خودبالابر امری غیر قابل پیشبینی و با احتمال زیاد میباشد. نکته قابل توجه اینکه این پدیده در مرحله پیشبارگذاری، برای سکوی خود بالابر ایران خزر در چند سال پیش اتفاق افتاده و این سکو را متحمل خسارات زیادی کرده که قبلا مورد مطالعه قرار گرفته است [ 3]. در این مقاله سعی شده است با مدل سازی سکوی خود بالابر مذکور توسط نرم افزار المان محدودABAQUS رفتار سکو تحت اثر نفوذ سریع اسپادکن، در حالت نصب سکو، مورد بررسی قرار گیرد

کلیدواژه ها:

سکوی خودبالابر ، نفوذ سریع اسپادکن ، عملیات نصب ، تحلیل استاتیکی غیر خطی