بادگیر؛ نگین فراموش شده معماری در فرآیند تولید برودت در معماری سبز

امروزه تلاش برای حل معضلات مهمی چون کاهش ذخایر سوخت های فسیلی و آلودگی های ناشی از آنها، تخریب محیط زیست و ... توجه معماران را به ساخت بناهایی ترقیب ساخته است که در آنها راهکارهای مهم و مختلف جهت استفاده از دیگر منابع انرژی در ایجاد آسایش حرارتی بیش از پیش مدنظر قرار گیرد. معماری پایدار دارای مفاهیم عمیقی است که پیوند دهنده انسان، طبیعت و معماری است و همیشه در پی راه حلی جامع برای ملاحظات محیطی و در عین حال برای بدست آوردن سطح کیفی زندگی در ارزش های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و آسایشی می باشد. از آنجا که خانه های سنتی ایران نمود کامل هم آوایی محیط و انسان می باشند، با نگاهی به آن می توان دریافت که معماران ایرانی چگونه به این مفاهیم دست یافته اند. با در نظر گرفتن الزام استفاده از تاسیسات سرمایشی مرتبط با مناطق گرم و خشک مرکزی فلات ایران، بادگیرها می توانند سازه هایی مناسب جهت چنین اقلیم هایی باشند. بادگیرها که در بافت سنتی و بسیاری از خانه های قدیمی استان یزد به صورت زیاد ملاحظه می گردد. بادگیر ها عمدتا بر اساس دو شیوه کشش و مکش فعالیت می کنند. آن دسته از بادگیرهایی که در انتهای مجرای خود به حوضچه ای می رسند، تاثیر خنک کننده تری داشته و می توان از آنها به عنوان کولرهای آبی امروزی نام برد. از استفاده دیگر بادگیرها علاوه بر خنک کنندگی، می توان به استفاده در سرداب ها جهت نگهداری مواد غذایی همانند یخچال های امروزی اشاره کرد. بادگیر به دلیل استفاده از انرژی های طبیعی بخصوص آب، باد و سازگاری با محیط زیست، می تواند جایگزین مناسب و شایسته ای برای تاسیسات مسکونی و حوزه شهری باشد.

کلیدواژه ها:

بادگیر ، سرمایش ، معماری بومی ، محیط زیست ، معماری سبز