بررسی نقش ارزش های محیط طبیعی در شکل گیری و تداوم آثارهنری در منطقه تاریخی بیستون

با وجود مطالعات گسترده یی که در زمینه های هنر, معماری, باستان شناسی و تاریخ منطقه ی بیستون و محوطه های باستانی آن تاکنون انجام شده است, در مورد ساختارهای طبیعی خاص, ارزش های محیطی و نحوه ی تاثیرگذاری این ساختارها و تعاملات بین آن ها که منجر به تبدیل بیستون به یک منطقه ویژه تاریخی گردیده است، اطلاعات اندکی موجود است. این بررسی درصدد پاسخ به این سوال است که چه عوامل و ارزش های محیط طبیعی در شکل گیری اولیه آثار تاریخی در منطقه ی بیستون و سپس در تداوم روند خلق مجدد آثار هنری و تاریخی آن در بازه های زمانی مختلف تا به امروز موثر بوده است؟ برای پاسخ به این سوال با رویکرد تاریخی- تفیسری بر اساس شواهد, آثار و اسناد تاریخی منطقه, عوامل جغرافیایی و ارزش های محیط طبیعی بیستون، و میزان و نحوه ی تاثیرگذاری هر یک از این عوامل بررسی گردید و مشخص شد که ارزش های محیطی و موقعیت ویژه ی طبیعت بیستون در ابتدا به صورت مستقیم سبب ایجاد سکونت در منطقه و شکل گیری آثار اولیه تاریخی شده است و در مرحله ی بعد این ساختارهای طبیعی, آفریننده مفاهیم و نگرش های نوینی گردیده اند که سبب تداوم انتخاب بستر این کوه برای خلق آثار شده است. به این ترتیب پس از تحلیل ارزش ها و ساختار محیط طبیعی بیستون, الگوی ویژه ی قرارگیری و شکل خاص این کوه از مهم ترین عوامل شکل گیری آثار تاریخی آن به حساب آمده و شرایط استراتژیک کوه, و پیشینه ی تاریخی آن به عنوان اصلی ترین عوامل کانونی در تداوم روند خلق آثارهنری در این منطقه شناخته شده است .

کلیدواژه ها:

بیستون ، سایت تاریخی ، ارزش های محیط طبیعی ، محیط موثر ، قابلیت های محیطی ، شکل گیری و تداوم آثار تاریخی