طراحی غفلت زده؛ آسیب شناسی طرح مرکز محله ی آخوند شهر قزوین

یکی از رویکردهایی که با توجه به ثمربخش نبودن مداخلاتی ازجمله نوسازی، تجمیع و ...، در دهه های اخیر به منظور مقابله با فرسودگی و گسترش بافتهای فرسوده، احیاء و بازگرداندن سرزندگی به محله های قدیمی و تاریخی موردتوجه قرارگرفته است، بهبود فیزیکی توأمان با ارتقای تعاملات اجتماعی و به عبارتی ایجاد فضاهای عمومی میباشد. طرح مرکز محله ی آخوند یکی از این طرحهاست که اخیراً در شهر قزوین به اجرا درآمده است. نتایج مشاهدات و ارزیابیها حاکی ازآن میباشد که این طرح در تأمین اهداف موردنظر بازمانده است. درنتیجه، اینجا چنین سؤالی مطرح می شود که چه عواملی موجب شده اند که این طرح با شکست نسبی مواجه شود؟ و هدف اصلی در این تحقیق هم انجام یک ارزیابی بعد از اجرا برای طرح آخوند به منظور پی بردن به نقاط مثبت و منفی این طرح می باشد. به منظور دستیابی به این هدف، از مطالعات اسنادی و بیشتر مشاهده (برداشتهای میدانی و مصاحبه با ساکنین) بهره گرفته شده است. یافته ی اصلی انجاماین تحقیق، پی بردن به نقش مهم غیرقابل اغماض استفاده کنندگان از فضا بوده که متأسفانه در طرح مرکز محله ی آخوند آن گونه که باید به آن توجه نشده است و پیامدهای منفی فراوانی را به دنبال داشته است. در این نوشتار، ابتدا برخی واژگان کلیدی به اختصار تعریف شده اند و در ادامه به معرفی محله ی آخوند و طرح آن و سپس ارزیابی پرداخته شده است. درنهایت هم مدل و چارچوبی برای اقدامات مقابله با فرسودگی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

بافت فرسوده ، احیاء ، مرکز محله ، فضای عمومی ، محله ی آخوند ، ارزیابی