بررسی عوامل موثر بر افول کیفیت پایداری اجتماعی در فضاهای شهری مطالعه موردی: میدان جلفای اصفهان

اهداف پایداری اجتماعی، یکی از مهمترین مباحث مطرح در امور طراحی شهری طی دهه های اخیر، با تمرکز بر انسان در پی فراهم کردن بستری است که کیفیت زندگی اجتماعی افراد در آن ارتقاء یابد. همانطور که محله، یکی از مهمترین بسترهای سکونت انسان به شمار می آید، جهت اتخاذ چنین رویکردی در طراحی محلات و یا ارزیابی آنها، مولفه های متعددی توسط کارشناسان و متخصصان در ارتباط با این مورد معرفی گردیده است. غافل ماندن از برخی از این مولفه ها و دستخوش تغییر قرار گرفتن عناصر محله ای به طرق مختلف در بافت های قدیمی، باعث شده که رضایت پیشین ساکنین اطراف خود را به مرور از دست داده و حتی به مرکز ناهنجاری های اجتماعی و نقطه ی نامطلوب بستر خویش تبدیل شوند. در مقاله ی حاضر، در ابتدا با بازشناسی مولفه های پایداری اجتماعی و سپس تبدیل آنها به نمودهای معمارانه، ویژگی های یک محله ی پایدار به لحاظ اجتماعی ترسیم می گردد. در ادامه، میدان جلفای اصفهان، که یکی از نقاط محبوب میان ساکنین اصفهان به عنوان پاتوق و محل برقراری تعاملات اجتماعی به شمار می رود و از تغییرات تحمیل شده طی سالیان اخیر در امان نبوده، مورد مقایسه با مولفه های معرفی شده قرار می گیرد. در پژوهش پیش رو، تلاش بر این بوده تا از طریق مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی و مصاحبه با ساکنین، عوامل منجر به کاهش رضایت ساکنین محله ای جلفا از میدان مربوطه شناسایی گردد که با توجه به نتایج، می توان اذعان داشت بوجود آوردن منافذ مختلف و ورودی های قرار گرفته در مکان هیا نامناسب به سمت میدان از عوامل اصلی افول کیفیت پایداری اجتماعی در این میدان و محله به شمار می روند.

کلیدواژه ها:

پایداری اجتماعی ، میدان جلفا ، محله ، اصفهان ، محله جلفا ، پاتوق