بررسی راهکارهای به کار رفته درطراحی مسجد- مدرسه های دوره قاجار (مطالعه موردی اقلیم گرم و خشک و سرد)

یکی از بناهای مهم معماری دوره اسلامی ایران، مدارس علوم دینی می باشند که با شکل گیری نظامیه ها دردوره سلجوقی آغاز و با فراز و نشیب هایی تا دوره قاجار نیز ادامه یافت که اوج توجه به احداث مسجد – مدرسهها در اوایل دوره قاجار و تا زمان تاسیس مدرسه دارالفنون می باشد. در این دوره مساجد بسیاری ساخته شدهاند که این مساجد دارای تزیینات منحصر به فردی هستند و در میان سایر بناها به عنوان فضاهای آموزشی ومذهبی جایگاه مهمی را دارند و به دستور شاهان این دوره ساخته شده اند. در این پژوهش سعی شد تا با روشتحقیق توصیفی- تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای و همچنین مطالعات میدانی به صورت حضور در مکان و مشاهده مستقیم، راهکارهای به کار رفته در طراحی مسجد- مدرسه های اقلیم گرم و سرد این دوره بررسی شود. در این پژوهش 4 نمونه مسجد – مدرسه قاجار (2 نمونه از هراقلیم) در شهرهای مختلف مورد مطالعه قرارگرفت. بر اساس مطالعات صورت گرفته، به طور کلی می توان گفت معماری قاجار معماری است که علاوه برتوجه نمودن به تزیینات ، به فرم بناها و تاثیر اقلیم بر بناها نیز توجه نموده است و فرم و شکل مسجد –مدرسه ها را بر اساس شرایط اقلیمی نیز طراحی کرده است.

کلیدواژه ها:

راهکارهای طراحی ، مسجد مدرسه های قاجار ، دوره قاجار ، اقلیم گرم و خشک ، اقلیم سرد