بررسی سیر تحولات تاریخی و توسعه کلانشهر کرج

در قرن حاضر، یکی از برجسته ترین خصوصیات شهرنشینی کشور رشد روزافزون پدیده نخست شهری (Primary City) و گرایش به تمرکز فوق العاده سرمایه، فعالیت و جمعیت در پایتخت می باشد که به دنبال اعمال سیاست های پایتخت محوری توسط دولت موجب شکل گیری و تکوین منطقه کلانشهری (Megalopolis Area) آن شده است. کرج یکی از مهمترین کانون های جمعیتی در منطقه کلانشهری تهران می باشد که تحت تاثیر عملکردهای تهران در طی یک دوره 50 ساله در مقام یک کلانشهر قرار گرفته است. چکیده یافته های تحقیق عبارت است از: مجموعه ای از علل و عوامل در ارتباط با یکدیگر در توسعه و گسترش فضایی کرج نقش داشته اند که از مهمترین آنها می توان به سیاست دولت در تمرکز زدایی جمعیت و فعالیت از شهر تهران و رانش و مکان گزینی صنایع در کانون های پیرامونی تهران به ویژه در محور غربی به علت داشتن بستر و ساختار طبیعی مساعد و زمینه های دسترسی مناسب، اشاره کرد، کلانشهر کرج در مکانیزم شکل گیری و دگرگونی خود از یک فرآیند تکوینی تبعیت می کند که آن را می توان در چهار مرحله تشخیص داد. شکل گیری کرج تاریخی، شکل گیری و تکوین کرج جدید، سازمان یابی و تکوین کلانشهر کرج و شکل گیری و پیکره بندی منطقه کلانشهری کرج که در سال های آتی رخ خواهد داد. بنابراین می توان این گونه نتیجه گرفت که کرج در حال گذار از همسان مسیری است که کلانشهر تهران طی یک قرن اخیر آن را پشت سرگذاشته است و انتظار می رود همان زمینه ها و انگیزه ها که موجب حرکت جریان های توسعه به سمت غرب تهران شد، در سال های آتی جریان های توسعه را حتی با شدت بیشتری به سمت محور غربی کرج هدایت کند و سبب دگرگونی در ساختار فضایی کلانشهر کرج و شکل گیری منطقه کلانشهری آن شود.

کلیدواژه ها:

تمرکز صنایع ، مهاجرت ، پراکنده رویی و گسترش فضایی شهر ، کلانشهر کرج