بررسی اثر کشندگی زیره سبز روی مراحل زیستی شپشه آرد ( Tribolium castaneum ) و لمبه گندم ( Trogoderma granarium )

لاروها و حشره کامل شپشه آرد و لاروهای لمبه گندم از آفات بسیار مهم محصولات انباری به شمار می آیند. استفاده از اسانس های گیاهی به عنوان روشی سازگار با محیط زیست و ایمن برای سایر جانوران غیر هدف می تواند جایگزین مناسبی برای سموم شیمیایی در مبارزه با این آفات باشد. بر این اساس در مطالعه حاضر اثر اسانس گیاه زیره سبز در ایجاد مرگ و میر روی حشرات مذکور سنجیده شد. دزهای مورد استفاده برای لاروهای شپشه آرد بین 100-16/66 میکرولیتر بر لیتر هوا و برای لارو لمبه گندم بین 100- 625 میکرولیتر بر لیتر هوا محاسبه شد. میزان مرگ و میر در حشرات کامل شپشه آرد با پایین ترین دز اسانس مورد آزمایش ( 35/71 میکرولیتر بر لیتر هوا)، 13/33 درصد بود، در حالی که در دز 78/57 میکرولیتر بر لیتر هوا یعنی بالاترین دز مورد آزمایش، میزان مرگ و میر به 93/33 درصد افزایش پیدا کرد. میزان مرگ و میر لاروهای شپشه آرد در بالاترین غلظت ( دز 100 میکرولیتر بر لیتر هوا) از اسانس زیره سبز بعد از گذشت 3 روز به 53/33 درصد رسید. در حالی که میزان مرگ و میر لاروهای لمبه گندم در بالاترین غلظت ( دز 1000 میکرولیتر بر لیتر هوا ) از اسانس زیره سبز بعد از گذشت 3 روز به 60 درصد رسید. محاسبه تعیین دزهای کشنده 1، 5 و 25 درصد اسانس گیاهی، میزان حساسیت بالای لارو شپشه آرد را نسبت به اسانس زیره سبز در مقایسه با حشرات کامل شپشه آرد و لارو لمبه گندم نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

شپشه آرد ، لمبه گندم ، زیر سبز ( Cuminum cyminum L. ) ، سمیت تنفسی