بررسی مخاطرات زمین شناسی و زیست محیطی فلز جیوه در کانسارهای ایران با نگرشی خاص بر معادن جیوه استان آذربایجان شرقی

مناطق معدنی و فلزی ایران علی الخصوص استان آذربایجان شرقی بدلیل قرار گرفتن در مسیر زون متالوژنی جهانیشاهد آنومالی ها و آلودگی هایی از فلزات سنگین بخصوص جیوه بوده است. فلز جیوه از نظر بیولوژیکی تجزیه ناپذیر بودهو به دلیل پایداری بالای آن در محیط و تجمع در مخازن طبیعی و در نهایت ورود به چرخه مواد غذایی از اهمیت بومشناختی بالایی برخوردار است.اطلاع از چگونگی انتقال، جابجایی، نحوه پخش و ورود این ماده سمی به محیط زیست میتواند راه گشای مناسبی برای سالم سازی محیط زیست انسانی باشد.بخش های شمالی و شمال شرقی استان آذربایجانشرقی تحت آلودگی های بسیار بالایی از جیوه قرار دارند. در زمینه کانسارهای جیوه استان آذربایجانشرقی به فراخورشرایط محیطی و موادی که افراد بومی با آنها در ارتباط هستند، خطراتی وجود دارد که سلامت کارمندان،کارگران و لفرادبومی منطقه را تهدید می کند.با توجه به شرایطی محیطی حاکم بر فضای کار معدن،میزان این خطرات به طور قابلتوجهی بالاتر از صنایع دیگر است.علاوه بر شرایط فیزیکی خاص حاکم بر سایت های معدنی معادن سرب، تماس مستقیمکارگران با این فلز نیز موجب و استنشاق بخارات آن منجر به بروز برخی بیماری های جبران ناپذیر در آنها می شود. هرچند آمار دقیقی از میزان ابتلا به بیماری ها در کارگران معادن استان در دست نیست، اما آمار موجود حاکی از میزانبالای بیماری های خاص در بین آنها است.علاوه بر این،راه کارهای موجود در آیین نامه حفاظت و ایمنی معادن که میتوانند جهت جلوگیری از این بیماری ها مفید باشند نیز ارائه شده است.بی شک آگاهی و شناخت این فلز، بیماری هایناشی از آن، قوانین موجود در این زمینه و نحوه جداسازی این فلز از محیط زیست اولین و مهمترین گام برای یاریپزشکان و متخصصان فعال در زمینه خطرات زیست محیطی معدنی و جلوگیری از این بیماری ها می باشد.

کلیدواژه ها:

خطرات زیست محیطی ، جیوه ، جداسازی ، کانسارهای جیوه ، آذربایجان شرقی ، عناصر سنگین