خانواده و جنسیت

خانواده را از جمله مؤثرترینوعمومیترین نهاد اجتماعی میدانند که در تمام جوامع وجود دارد و مهمترین تکیه گاه و محور زندگی اجتماعی است. این نهاد در همه جوامع پذیرفته شده و توسعه یافته است. در محیط و جو خانواده کودکان به صورت مستقیم و غیر مستقیم فرهنگ، عقاید، آداب و رسوم و ارزشها را می آموزند و با کسب تجارب اولیه در زمینههای گوناگون با دنیای بیرون از خانه رابطه برقرار میکنند بر این اساس نقش مادر و پدر و سایر اعضاء در این زمینه سازنده و اساس است.خانواده یکی از اصلیترین نهادهای اجتماعی است که با ازدواج دو فرد به وجود می آید. سلامت روانی در خانواده میتواند منجر به شکل گیری جامعهای سالم شود و به همین ترتیب عدم وجود سلامت روانی در خانواده هزینه ها و پیامدهای زیادی را میتواند بر جامعه تحمیل کند. خانواده ارزندهترین ساختار و غنیترین بستر جهت رشد و تکامل ویژگیهای جسمانی، رفتاری وشخصیتی است که قدمت آن به اندازه طول تاریخ بشریت بوده و حرکت انسان در مسیر زندگی با تأثیرپذیری شدید از محیط ادامه مییابد. خانواده اولین کانونی است که فرد در آن احساس امنیت می کند، و نخستین نهاد اجتماعی است که فرد را مورد پذیرش و حمایت خود قرار می دهد. به نظر میرسد که خانواده بیشترین نقش رادر شکلگیری و تکامل شخصیت کودک نقش ایفا میکند. زیرا کودک در خانواده چشم ب ه جهان میگشاید و اولین تجربهها و رفتارهای خود را درون خانواده و در ارتباط با پدر و مادر میآموزد (کلانتری، 1379( هر شخص در داخل تعدادی « نظام های پایگاهی » مواضعی را اشغال میکند. می توان نظام پایگاهی را به مثابه نقشه جغرافیایی فرض کرد که چندین ب9عد دارد و پایگاه های مختلف را نسبت به یکدیگر تعیین می کند و ارتباط بین آنها را درون نظام مشخص می نماید. موضع یا پایگاه شخص را جای او در چنین نقشه ای تعیین می کند. مفهوم پایگاه لزوما0 مفهومی ارتباطی است و ویژگی شخص را با مجموعه حقوق و وظایف او نشان می دهد، حقوق و وظایفی که رابطه وی را با اشخاص دیگر که پایگاه های دیگری دارند تنظیم می کنند. من باب مثل، در جامعه ما پایگاه «پدر » نسبت به فرزندان برخی وظایف را به دوش او می گذارد ( خصوصا0 تأمین غذای و مراقبت از آنها) و بعضی حقوق را به او می دهد ( مثلا 4مورد احترام و و اطاعت قرار گرفتن).همه جوامع دارای تعداد بسیاری نظام های پایگاهی هستند. در بعضی از این نظام ها، مواضع بر اساس آنچه که شخص هست، (سن6 ،جنس) تعیین می شود. این مشخصه ها را پایگاه های انتسابی می -نامند. در نظامهای دیگر مواضع برحسب آنچه که شخص می تواند انجام بدهد تعیین میشود. اینها را پایگاههای اکتسابی می گویند. پایگاه های انتسابی و پایگاه های اکتسابی پایگاه های آرمانی هستند. پایگاه هایی که ما در زندگی واقعی می بینیم آمیزه ای از این دو نوع پایگاهند.