بررسی آلودگی آنتیموان در منابع آب زیرزمینی: مطالعه موردی

سابقه و هدف: اگرچه بسیاری از عناصر کمیاب برای سلامتی گیاه، حیوان و انسان در دوزهای پایین ضروری هستند، ولی در دوزهای بالا سمی می باشند. دو عامل زمینزاد و بشرزاد سبب ورود عناصر به محیط زیست می شوند که در نهایت از طریق بلع، آشامیدن و تنفس به بدن انسان راه می یابند. از جمله این عناصر، آنتیموان است که احتمال ورود آن به محیط از هر دو طریق وجود دارد. این عنصر فاقد نقش زیست شناختی در بدن انسان است، ولی مقادیر اندک آن به عنوان محرک متابولیسم در نظر گرفته می شود. این عنصر بسیار سمی بوده و سبب تخریب کبد، افزایش کلسترول خون و کاهش قند خون می شود. حد مجاز غلظت آنتیموان در آب های سطحی و زیرزمینی براساس استاندارد WHO، 0/02 میلی گرم در لیتر است مواد و روش ها: در مطالعه حاضر، از تعداد 30 چاه در جزیره خارک نمونه آب زیرزمینی برداشت شده است. برای نمونه برداری از ظروف پلی اتیلن استفاده شد. نمونه های برداشت شده ابتدا از فیلتر 0/45 میکرون عبور داده شده و سپس توسط اسید نیتریک مرک اسیدی شدند و جهت آنالیز فلزات سنگین به آزمایشگاه ACME کانادا ارسال گردیدند. نتایج: بررسی نتایج تجزیه شیمیایی نمونه های آب زیرزمینی جزیره خارک نشان می دهد غلظت آنتیموان در بیش از 82/76 درصد نمونه ها با میانگین 71/34 میلی گرم بر لیتر بالاتر از حد مجاز استاندارد WHO می باشد. نتیجه گیری: با توجه به نبود رخنمون های زمین شناسی دارای پتانسیل آنتیموان، معادن و صنایع سرب، و حضور صنایع نفت و پتروشیمی، غلظت بالای آنتیموان می تواند نتیجه بارش هاى اتمسفرى ناشى از احتراق سوخت هاى فسیلى در سطح جزیره باشد

کلیدواژه ها:

عناصر کمیاب ، آنتیموان ، خارک ، آب زیرزمینی ، سوخت فسیلی