کاربرد سامانه اطلاعات مکانی (GIS) در مکانیابی مخازن مناسب جهت ذخیره سازی گاز طبیعی در بخش شمال ایران مرکزی

طرح ملی ذخیره سازی گاز طبیعی از اهمیت بالایی در کشور برخوردار است. با استفاده از آن بتوان سیستم حمایتی براینواقص احتمالی در سیستم مصرف و عرضه گاز در هنگام نوسانات گاز جهت تعادل برقرار نمود. با توجه به اهمیت و نقشذخیره سازی گاز در درون مغارهای نمکی و با دقت به این امر که تا کنون فعالیت های اکتشافی جهت ذخیره سازی گاز بهطور سیستماتیک در ایران انجام نیافته است، ابتدا یک متدولوژی اکتشافی مناسب جهت مطالعه و انجام فعالیت های درزمینه ارزیابی مکان های مناسب برای احداث مغارهای نمکی در محدوده شمال ایران مرکزی متمرکز گردید. بدین منظور بااستفاده از تصاویر ماهواره ای، نقشه ها و گزارشهای زمین شناسی و انجام عملیات صحرایی گنبدهای نمکی اکتشاف و درسامانه اطلاعات مکانی همراه با فیلدهای توصیفی هر گنبد ذخیره شدند. به منظور اولویت بندی نواحی معرفی شده، بر اساس مدل مفهومی تبیین شده با انجام پردازش های مکانی در محیط GIS، لایه های اطلاعاتی مورد نیاز برای اولویت بندی ، تهیه شدند. سپس با تعیین معیارها بر اساس مدل مفهومی و بدست آوردن وزن آنها با استفاده از روش(AHP) و اولویت بندی نهایی با استفاده از روش(TOPSIS)، نواحی امید بخش برای ذخیره سازی که همان نواحی حوضه های نمکی هستند ، ارائه شد. طبق نتیجه اولویت بندی، حوضه گرمسار به عنوان اولویت اول، آران اولویت دوم و اردکان اولویت سوم ارائه شد. امابا توجه به اینکه ساختهای نمکی گرمسار به گسل های فعال بسیار نزدیک هستند، میتوان ساخت های نمکی آران را بهعنوان اولویت اول برای انجام مطالعات تفصیلی اکتشافی معرفی نمود.

کلیدواژه ها:

ذخیره سازی زیرزمینی گاز طبیعی ، مغارنمکی ، تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ، تکنیک شباهت به راه حل ایده آل (TOPSIS)