کاربرد مدل OPDM در تعیین الگوی کشت در شرایط کم آبیاری

کم آبیاری از استراتژیهای به کار رفته برای کسب محصول با درآمد وسود ماکزیمم در سالهای اخیر است که به دلیل تشدید بحران آب و ازدیاد جمعیت از یک سو و انباشت تجربیات و تحقیقات مربوطه از سوی دیگر می رود تا جایگاه شایسته خود را در ایران پیدا کند. محدودیت منابع آبی و فراوانی نسبی اراضی در ایران، ما را به سوی کم آبیاری سوق می دهد. طبق تعریفی ساده کم آبیاری استفاده حداکثر از واحد آب (به جای واحد زمین) است. OPDM مدلی است که می توان از آن جهت مدیریت بهره برداری از شبکه های آبیاری و زهکشی استفاده کرد.یکی از کاربردهای این مدل، دخیل کردن پارامتر کم آبی و مشاهده اثر آن بر عملکرد محصول است. در این مطالعه با اعمال سه سناریو کم آبیاری با مقادیر %10، %20 و %30 بر روی سه محصول باقلا (Beans-dry) لوبیا (Beans-green) و برنج (rice) این نتیجه حاصل شد که در باقلا اعمال کم آبیاری 10% ودر مورد لوبیا تا 30% کم آبیاری مناسب می باشد ولی در مورد برنج بهتر است کم آبیاری اعمال نشود، در نهایت از آنجاییکه میزان بهره وری آب یکی از معیارهای اساسی درگزینش نهایی هر یک از محصولات فوق است با رازیابی شاخص سود خالص بهره وری به ازاء متر مکعب (NBPD) در حالتی که منبع تغذیه آب سطحی و نوع سیستم آبیاری ثقلی باشد، مشخص گردید که NBPD در محصول باقلا 921 ریال در تر مکعب ودر لوبیا معادل با 567 ریال در متر مکعب می باشد، در نتیجه بهتر است که کم آبیاری بیشتر در مناطق تحت شت باقلا صورت گیرد.

کلیدواژه ها:

کم آبیاری ، مدل ، OPDM ، NBPD ، باقلا ، لوبیا ، برنج