ارزیابی وبرنامه ریزی آبیاری،سیستم آبیاری حبابی(بابلر)برروی نخل استعمران درمزرعه آزمایشی شهیدرجایی دشت امیدیه

اهداف طرح شامل تعیین دور و عمق مناسب آبیاری نخل استعمران در منطقه ایدیه با توجه به امکانات موجود می باشد. طرح دارای دو عامل، دور آبیاری (تیمار اصلی) و روشهای تعیین تبخیر و تعرق (تیمار فرعی) بود. حال دور آبیاری در سه سطح (یک روزه (A1) – دو روزه (A2)- سه روزه (A3) و روشهای تعیین تبخیر و تعرق درچهار سطح (پنمن انتیس 100% (B1) – پنمن مانتیس 70% (B2) – تشتک تبخیر 100% (B3) وتشتک تبخیر 70% (B4) مقایسه شدند. با توجه به اینکه تعداد تکرارهای آزمایش، 3 تکار در نظر گرفته شد، جمعا 36 درخت نخل مورد قرار گرفتند. در روش پنمن مانتیس برای بدست آوردن تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه مرجع، از نرم افزاری کامپویتری (Crop Wat 4 Windows version 4.2) استفاده شد و نحوه برنامه ریزی آبیاری نیز مطابق با برنامه پیشنهادی SCS بوده، با این توضیح که درموسسه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری اهواز و معاونت آب و خاک جهاد کشاورزی استان نیز از این برنامه ریزی جهت تحقیقات آبیاری قطره ای استفاده می شود. تجزیه و تحلیل آماری طرح از روش: طرح کرتهای خرد شده (Split plat) در پایه بلوکهای کامل تصادفی، صورت گرفت. در نهایت با اندازه گیری چند شاخص رشد نخل (شامل: تعداد برگ، تعداد خار، و طول برگچه) در فواصل زمانی معین، تیمار مناسب طرح تعیین گردید، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری طرح نشان داد که تغییرات صفات تیمارها (تعداد برگ، تعداد خار، و طول برگچه) در طول مدت آزمایش (4 ماه از اول مرداد تا آخر آبان ماه سال 84) در سطح آماری 5 درصد معنی دار نبودند، ولی همانطور که جداول صفات اندازه گیری شده تیمارها نشان می دهند، در ماه چهارم آزمایش (آبان ماه) فاکتورهای رشدی مورد آزمایش درختان در تیمارهای A2B1, A1B2, A1B1 نسبت به سایر تیمارها، مقادیر بیشتری را نشان داده اند، که از بین آنها نیز، تیمار A1B2 (پنمن مانتیس 70% و دور آبیاری یک روزه) بعنوان مناسب ترین تیمار طرح در منطقه امیدیه انتخاب و توصیه گردید. سپس تعیین گردید که در صورت کاربرد این تیمار در کل مزرعه نخیلات (مرداد تا آبان) نسبت به آبیاری محاسبه نشده جاری در مزرعه، حجم آبی حدود 34/28422 متر مکعب در 87/3 هکتار در ماه صرفه جویی آب خواهیم داشت . در پایان نیز نتیجه گیری شد که درمناطقی که با کم آبی و محدودیت شدید آب مواجه هستند روش تشتک تبخیر نسبت به روش پنمن مانتیس (در راستای اهداف کم آبیاری) می تواند مناسب تر باشد.

کلیدواژه ها:

بابلر ، پنمن مانتیس ، تشتک تبخیر ، دورآبیاری ، عمق آبیاری ، استعمران