مدل سازی سطح آب زیرزمینی کم عمق و تعیین اراضی ماندآبی با استفاده از مدل بیلان انرژی سطح مبتنی بر داده های سنجش از دور

بالا بودن سطح ایستابی و ماندآبی یکی از مهمترین مشکلات محیطی می باشد که علاوه بر تاثیر منفی بر روی رشد و توسعه گیاه سبب ت خریب اراضی و شوری خاک نیز می شو د. این مسیله در مناطق خشک و نیمه خشک همچون ایران و مخصوصا استان خوزستان بارزتر می باشد. بنابراین پایش و تخمین سطح ایستابی کم عمق برای کاهش خسارتهای ناشی از ماندابی شدن و مشکلات متعدد زیست محیطی امری ضروری است. این پژوهش به منظور مدلسازی و تخمین سطح آب زیرزمینی با استفاده ازمدل بیلان انرژی سطح (SEBE) و داده های ماهواره لندست 8 در منطقه غربی تالاب شادگان واقع در جنوب استان خوزستان انجام گرفت. بدین منظور سطح ایستابی طی تابستان سال 1395 در 59 چاهک مشاهدهای همزمان با گذر ماهواره بندست 8 از منطقه اندازهگیری گردید . پس از انجام پردازشها ی لازم بر روی تصویر ماهواره ای اقدام به اجرای مدل بیلان انرژی و مطالعه و ارزیابی روابط پارامترهای مختلف آن با سطح آب زیرزمینی منطقه گردید. سپس با استفاده از روابط بدست آمده اقدام به مدل-سازی سطح آب زیرزمینی کم عمق گردید. نتایج نشان می دهد شارهای اصلی بیلان انرژی سطح با سطح ایستابی رابطه معناداری دارند. شارگرمای نهان (LE)، کسر تبخیر (Ef)، تبخیر روزانه (Edaily)، شار گرمای محسوس (H)، شارگرمای خاک (G) و شار تابش خالص (Rn) به ترتیب با داشتن ضریب تعیین 0/7، 0/68، 0/63، 60،0/،0/27 و 0/25 با سطح آب زیرزمینی همبستگی دارند. همچنین نتایج حاصل از تخمین سطح ایستابی با معادلات بدست آمده نشان داد که پارامترهای Ef و LE وEdaily به ترتیب با ضریب تعیین 0/80 ،0/80 و0/76 و با میزان خطای 0/3 ، 0/3 و 0/34 متر بهترین برآورد از سطح ایستابی را دارند و با استخراج این پارامترها از تصاویر ماهواره ای میتوان با دقتی قابل قبول اقدام به مدل سازی سطح اب زیرزمینی کم عمق و اراضی ماندآبی نمود.

کلیدواژه ها:

سطح آب زیرزمینی ، ماندآبی ، بیلان انرژی ، سنجش از دور ، لندست 8