مدیریت به هم پیوسته انرژی، آب و محیط زیست در سامانه های انتقال و توزیع آب

انرژی با یارانه بسیار بالا، دیزل و برق، نقش کلیدی در رونق استحصال آب های زیرزمینی در ایران ایفا کرده است. علاوه بر نگرانی از افزایش آسیب پذیری آبخوانها، از تاثیرات مخرب پمپاژ منابع آب زیرزمینی، به خصوص پمپاژ از چاه های عمیق، از مصرف انرژی های مستقیم (چاه های با موتورهای دیزلی) و غیرمستقیم (پمپ های با الکتروموتور) ایستگاه های پمپاژ است که علاوه بر افزایش هزینه های تولید محصولات کشاورزی به دلیل نیاز به افزایش مصرف، سبب انتشار دی اکسیدکربن میشود. عملکرد ضعیف اکثر شبکه های انتقال و توزیع آب کشاورزی از لحاظ فرآیندی مانند کفایت و عدالت سبب شده تا در محدوده های عمده ای در داخل شبکه ها،کشاورزی بطور فزایندهای وابسته به منابع آب زیرزمینی گردد. همین امر سبب افزایش استفاده از منابع انرژی و افزایش انتشار گازهای گلخانه ای در محدوده اراضی کشاورزی شده است. این تحقیق با هدف بررسی میزان تاثیر-گذاری، بهبود و ارتقا بهره برداری سامانه های تنظیم و تحویل آب در کانال اصلی آبیاری برکاهش برداشت آب از آبخوان و به دنبال آن میزان کاهش مصرف انرژی ناشی از کاهش پمپاژ آب، اقدام به معرفی گزینه ی خودکارسازی در کانال اصلی آبیاری نمود. برای این منظور سامانه کنترل خودکار متمرکز پیشبین طراحی و تحت سناریوی کمبود آب (خشکسالی) مورد آزمون قرار گرفت. برهمین اساس، میزان بهبود شاخص کفایت با ارتقا بهره برداری موجود به سامانه های کنترل خودکار متمرکز77 درصد بدست آمده است. در نتیجه میزان کاهش برداشت از آبخوان پس از ارتقا به سامانه کنترل خودکار63/4 درصد، میزان کاهش مصرف انرژی برابر 71/6 درصد و میزان کاهش انتشار گاز کربن دی اکسید 70/1 درصد حاصل شده است.

کلیدواژه ها:

بهره برداری کانال اصلی ، آبخوان ، سامانه کنترل پیشبین ، صرفه جویی انرژی.