بررسی نظری تعامل بین عدالت و رشد اقتصادی و نظریه اقتصاد اسلامی کاربردی از دیدگاه بهینه یابی پویا

درادبیات اقتصاد کلان متأثر از دیدگاه برخی اقتصاددانان متعارف اذعان می شود که رشد اقتصادی و توزیع عادلانه تر درآمدها اهدافی هستند که دستیابی همزمان به آنها امکان پذیر نیست . زیرا حرکت درراستای توزیع عادلانه تردرآمدها تمایل کل به پس انداز را کاهش می دهد . اما چنانچه براساس مطالعات جدید حوزه اقتصاد رشد به این دومقوله بنگریم، سازوکار بهینگی رشد، قاعده مندی این تقابل را درهم می شکند . به نظر می رسد برآمده از نظریه رشد بهینه، بالاترین رشد اقتصادی هنگامی برای یک سیستم محقق می شود که در توزیع امکانات و منابع تولید بین کلیه نسل ها بیشترین توجه به عدالت معطوف شود . زیرا هرچه نسل های حاضر درتخصیص بهینه امکانات بین خود و دیگر نسل ها، اهمیت بیشت ری برای خود قائل باشند، حجم منابع دردسترس برای کل سیستم کاهش خواهد یافت و بنابراین رشد اقتصادی درنرخ پایین تری تثبیت خواهد شد . آن چیزی که این سازوکار را فراهم می کند ارجحیت گذاری های زمانی نسل حاضر بر مقدار مصرف نسل های آتی است که ازطریق نرخ های بهره بالاتر فراهم می شود . به بیان دیگر هرچه نرخ بهره بالاتر باشد، حجم بهینه پس انداز کمتر و بنابراین رشد اقتصادی کمتری محقق می شود . برای مشاهده مکانیک این تعامل از نظریه کنترل بهینه استفاده شده است . ازنظر اقتصاد اسلامی توجه به عدالت درتوزیع امکانات یک اصل مهم تلقی می شود . به نظر می رسد این اصل دینی و اخلاقی، از جنبه عقلانی مورد تأیید است و جامعه ای که عدالت را معیار تخصیص قرار دهد به بالاترین رشد ممکن می رسد

کلیدواژه ها:

عدالت ، رشد اقتصادی ، ارجحیت زمانی ، تنزیل ، نظریه بهینه یابی پویا