پیش بینی زمان واقعی سیلاب میان حوضه سدهای مسجدسلیمان و گتوند علیا با استفاده از مدل بارش رواناب (قبل و بعد از آبگیری سد گتوند علیا)

سد گتوند علیا آخرین سد از زنجیره سدهای حوضه کارون می بادش علیرغم وجود سدهای متعدد در بالادست ان، حوضه میانی آن میان سدهای شهید عباسپور و گتوند علیا دارای اورد قابل ملاحظه ای است که تنها در مخزن این سد امکان جایگیری دارد. از انجایی که این سد در بالادست شهرهای گتوند، شوشتر و اهواز قرار دارد، پیش بینی میزان سیلاب های ورودی به مخزن و جلوگیری از خ سارت های این سیلاب اهمیت بسیاری دارد. سیلاب های این حوضه میانی بسیار ناگهانی و دارای پیک بالایی می باشد و کنترل و مدیریت آن اهمیت بالایی دارد، لذا اطلاع ازمیزان حجم سیلاب، پیش بینی زمان وقوع و مقدار پیک جهت برنامه ریزی و مدیریت سیلاب و پایین دست بسیار مورد نیاز می باشد. در این تحقیق قبل از آبگیری سد گتوند علیا از امار ساعتی دبی خروجی سیلاب های مختلف آذر 1380، خرداد 80، فروردین 81، خرداد 1381 استفاده گردید و بعد از آبگیری سد گتوند علیا برای سال های اخیر از امار سیلاب آبان 90، آذر 91 و دی 92 و اسفند 92 استفاده شد. براین اساس با استفاده از مدل بارش رواناب HEC-HMS و روش اشنایدر اقدام به کالیبراسیون آمار رواناب بر میزان آمار بارش واقعی شد. با بررسی سیلاب های رخ داده میزان رواناب محاسباتی و مشاهداتی مقایسه گردید و بهترین پارامترها جهت نفوذپذیری اولیه و نهایی خاک و زمان تمرکز حوضه محاسبه گردید. زمان پیک هیدرولیک tp، جهت این حوضه 9/5 ساعت برآورد گردید. همچنین ضریب Cp نیز به طور متوسط 0/5 تعیین گردید. لیکن ضریب constant rate به طور متوسط 5 می باشد. افت اولیه متفاوت و از 0/5 تا 2 میلی متر متغیر بوده است مقادیر ضرایب k,x محاسبه شده میان سدهای مسجد سلیمان و گتوند علیا 0/05 و 17 می باشد.

کلیدواژه ها:

سد گتوند علیا ، HEC- HMS ، بارش ، رواناب ، شورلالی