مقایسه مدلهای نفوذ و تعیین بهترین تخمینگرهای نفوذ بهمنظور اعمال مدیریت بهینه در اراضی مرتع و جنگل (مطالعه موردی: حوزه آبخیز داود رشید، استان لرستان)

نفوذ آب به داخل خاک یکی از فرآیندهای است که امروزه بیشتر مد نظر پژوهشگران میباشد و نقش مهمی در چرخهی آبی طبیعت ایفا میکند. اهمیت پدیدهی نفوذ، پژوهشگران را بر آن داشته تا همواره در پی ارائه مدلی مناسب برای بیان کمی نفوذباشند. در سالهای اخیر توسعه مدلهای شبیهسازی فرآیندهای مرتبط با خاک بهطور گستردهای رو به افزایش میباشد، هم- چنین این مدلها بیشتر برای درک بهتر فرآیندهای مرتبط با خاک طراحی شدهاند و ابزاری برای ارزیابی مشکلات محیطی وکشاورزی میباشند. بدین منظور این پژوهش با هدف تعیین بهترین مدل برآورد نفوذ در کاربریهای اراضی مرتع و جنگل درحوزه آبخیز داوود رشید واقع در استان لرستان برنامهریزی شد. در این تحقیق اندازهگیری نفوذ با استفاده از روش استوانههای و گرین-آمپت نیز جهت (SCS) مضاعف صورت گرفته و مدلهای کوستیاکوف، فیلیپ، هورتون، سازمان حفاظت خاک آمریکاتخمین نفوذ مورد توجه قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد که در کاربری مرتع تمامی پارامترهای نفوذ از جمله نفوذ تجمعی، سرعت نفوذ نهایی، متوسط سرعت نفوذ، زمان تا لحظه تثبیت نفوذ و شیب کاهش نفوذ کمتر از کاربری جنگل بوده است. همچنین نتایج این تحقیق در بحث مقایسه مدلها نشان داد که در کاربری مرتع، مدل سازمان حفاظت خاک آمریکا با ضریب تبیین /0967 و در کاربری جنگل، مدل فیلیپ با دارا بودن ضریب تبیین0/993 بهعنوان برترین مدلها در دو کاربری انتخاب شدند، علاوه بر ضریب تبیین، ضریب کارایی هر دو مدل فوق از بقیه مدلها بیشتر بود و در هر دو کاربری مرتع و جنگل مدل هورتون بهعنوان ضعیفترین مدل انتخاب شد

کلیدواژه ها:

حوزه آبخیز داوود رشید ، نفوذپذیری ، کاربری اراضی ، مدلهای نفوذ