رویکرد زیست محیطی از دیدگاه ژئوپلیتیک

مسایل ژئوپلیتیک زیست محیطی از اواخر قرن بیستم به موضوع اصلی فعالیت ها و نگرانی ها بین گروه های انسانی و بازیگران ملی و فراملی در سطوح منطقه ای و جهانی تبدیل شده است. محیط زیست بشری در سطوح محلی، ملی، منطقه ای و جهانی دستخوشمخاطرات گردیده است. این مخاطرات در سه بعد: کاهش و کمبود منابع، تخریب منابع و آلودگی محیط زیست تجلی یافته است. از دید ژئوپلیتیک، کمبود منابع زیست محیطی یا محروم کردن انسان ها از زیستن در مکان مورد علاقه ی آن ها رقابت و کنش متقابل بینگروه های انسانی و بازیگران سیاسی در سطوح مختلف را در پی دارد. از آنجایی که سابقاً، کشورهای توسعه یافته غربی، بزرگترین مصرف کننده منابع زیست محیطی بودند اما الان، می توان پیش بینی کرد که در آینده، حکومت های در حال توسعه نیز به دلایلی از جمله افزایش رشد و سطح توسعه یافتگی، نقش مؤثری را در تأثیر بر اکوسیستم ها ایفا خواهند نمود. این عملکرد که انعکاسی از کمبود روز افزون منابع خواهد بود. بر این اساس این الگوی در حال ظهور، منازعات ژئوپلیتیکی را بر سر منابع زیست محیطی می تواند افزایش دهد. از این رو، در جهان فعلی تعدادی از ملت ها صرف نظر از نظام حکومتی و درجه توسعه یافتگی، تمایل و آمادگی زیادی در جهت تدوین و تصویب مقررات زیست محیطی به صورت منطقه ای و بین المللی از خود نشان می دهند، زیرا رابطه ی ژئوپلیتیک زیست محیطی با مسائلی همچون امنیت، تغییرات زیست محیطی، منازعه و تهدیدات و منافع ملی حکومت ها پذیرفته شده است. مشخص کردن عوامل و اثرات زیست محیطی در مناطق مختلف جهان، وظیفه ای همگانی و فوری است. بهبود و افزایش دانش ارائه واکنش های مناسب به این مشکلات زیست محیطی از طرف حکومت مداران وظیفه ای حیاتی است. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی سعی گردیده از یک سو به بررسی مسایل ژئوپلیتیک زیست محیطی پرداخته و از سوی دیگر تهدیدات و مسایل امنیتی این رویکرد را از نظر ژئوپلیتیک بیان می داریم

کلیدواژه ها:

ژئوپلیتیک ، ژئوپلیتیک زیست محیطی ، امنیت زیست محیطی ، تهدیدات زیست محیطی