حمایت اجتماعی در دوران سالمندی و عوامل مرتبط با آن در ایران بر اساس مدل سازمان جهانی بهداشت (مطالعه مروری سیستماتیک)

زمینه و هدف: حمایت اجتماعی معرفتی است که باعث می شود فرد باور کند که مورد احترام و علاقه دیگران می باشد، این نوع حمایت یک نوع منبع معنوی مهم برای مقابله با بیماری سالمندان محسوب می شود، که می توان آن را در چهار گروه از رفتارهای، حمایت عاطفی، مادی، اطلاعاتی و ارزیابی تفکیک کرد. با توجه به اینکه سالخوردگی، پدیده ای رو به رشد است، نقش حمایت اجتماعی برجسته تر می شود. کشورهای در حال توسعه طبق پیش بینی سازمان جهانی بهداشت تا سال 2050 دو سوم جمعیت سالمند را در بر می گیرند، اما هنوز این مسیله جدی در نظر گرفته نشده است، که سبب اتلاف هزینه های سنگین خواهد شد. هدف این پژوهش، مروری بر مطالعات صورت گرفته در رابطه با حمایت اجتماعی سالمندان و عوامل مرتبط با آن براساس مدل سازمان جهانی بهداشت در ایران می باشد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع کتابخانه ای می باشد که با در نظر گرفتن اهداف مطالعه کلید واژگان (حمایت اجتماعی، سالمندان، social support و oldster ) از بانک های اطلاعاتی و سایت های معتبر علمی ( PubMed ، Sid ، Magiran ، Google scholar ، Iranmedex و بانک مقالات پزشکی ایران) برای بررسی حمایت اجتماعی سالمندان و عوامل مرتبط با آن، در طی سال های 2000 تا 2018 جستجو گردید. از 214 مقاله دریافت شده پس از مطالعه آنها توسط پژوهشگران 49 مقاله انتخاب گردید و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: عوامل اجتماعی موثر بر سلامت سازمان جهانی بهداشت شامل سه عامل زمینه ای، ساختاری و واسطه ای می باشد. بررسی و واکاوی مطالعات انجام شده نشان می دهد در اکثر مطالعات عوامل زمینه ای بیشترین تاثیر را بر حمایت اجتماعی سالمندان می گذارد. همچنین اکثر مطالعات نشان داد علاوه بر اینکه بین حمایت اجتماعی و سلامت سالمندان رابطه مستقیم وجود دارد، عملکرد ایمنی آنها را هم بهبود می بخشد. اکثر مطالعات حمایت عاطفی توسط خانواده را به نسبت سایر حمایت های اجتماعی موثرتر بر سلامت سالمندان می دانستند. نتیجه گیری: در میان سالمندان، عامل تنهایی می تواند آسیب های مختلفی به سلامتی سالمندان وارد نماید. از آنجا که نیاز به حمایت اجتماعی با افزایش سن، افزایش می یابد، دوستان و اطرافیان باید همانند خانواده سالمندان، حمایت اجتماعی خود را افزایش دهند. افزایش آگاهی برای درک اهمیت حمایت اجتماعی در سلامت سالمندان پیشنهاد می شود، تا بتوان با توجه به روند رو به رشد جمعیت سالمندان در جهت بهبود کیفیت زندگی سالمندان موثر بود.

کلیدواژه ها:

حمایت اجتماعی ، عوامل اجتماعی ، سالمند