مطالعه اثر تیوگلیکولات جهت سنجش آهن در مطالعات بهداشت محیط

زمینه و هدف: آهن یکی از آلاینده های محیطی است که سنجش آن در مطالعات بهداشت محیط از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برخی آب های زیر زمینی و پساب های اسیدی حاصل از عملیات معادن، حاوی میزان قابل توجهی آهن می باشند که اگر غلظت آن در آب بیش از 1 mg/l باشد علاوه بر ایجاد مزه تند، تلخ و شیرین عوارض بالینی برای انسان ایجاد می کند. آهن در منابع طبیعی بیشتر به شکل آهن فرو (Fe2+) و فریک (Fe3+) دیده می شود. روش های استاندارد سنجش آهن نظیر فنانترولین بر اساس سنجش آهن محلول استوار می باشند. در بسیاری از نمونه های محیطی آهن به شکل نامحلول فریک وجود دارد که نتایج کاذبی در آزمایشهای سنجش آهن ایجاد نموده و در دقت و صحت نتایج اخذ شده تاثیرگذار می باشد. با تغییر شرایط اکسیداسیون و ایجاد شرایط احیا، آهن از شکل نامحلول به محلول تبدیل می شود که با افزودن عوامل اسیدی با راندمان های مختلف قابل اجرا است. لذا در این راستا مطالعه اثر تیوگلیکولات جهت سنجش آهن در مطالعات بهداشت محیط انجام شد.روش کار: در این مطالعه به منظور محلول سازی کامل آهن در سنجش آهن با استفاده از روش فنانترولین، اثر ماده احیاء کننده تیوگلیکولات مورد بررسی قرار گرفت.نمونه های سنتتیک حاوی مواد معلق و آهن با غلظت 50 میلی گرم در لیتر با 7 pH فراهم شد. جهت جدا سازی مواد معلق از دستگاه سانتریفیوژ با چرخش 5000 دور در دقیقه با مدت زمان 5 دقیقه استفاده شد. اندازه گیری آهن در اشکال محلول فروس و نامحلول فریک با دستگاه اسپکتوفتومتر در طول موج 550 نانومتر و با روش معمول فنانترولین، افزودن اسید کلریدریک غلیظ قبل از سانتریفیوژ نمونه ها با حذف اسید در مرحله هضم و تیمار نمونه ها با اسید تیوگلیکولیک قبل از سانتریفیوژ صورت گرفت.یافته ها: نمونه های سنتتیک مورد ارزیابی با استفاده از روش فنانترولین، غلظت آهن سنجش شده را 26 میلی گرم بر لیتر نشان می داد که بیانگر خطای زیاد آزمایش به دلیل عدم توانایی در سنجش آهن نامحلول می باشد. افزودن اسید کلریدریک که بصورت معمول جهت افزایش محلول سازی نمونه ها قبل از انجام سانتریفیوژ با حذف اسید در مرحله هضم پیشنهاد می گردد، غلظت 50 میلی گرم در لیتر را حدود 34 میلی گرم بر لیتر نشان می داد که بیانگر عدم کارائی مطلوب اسید کلریدریک در محلول سازی آهن می باشد.. نمونه های تیمار شده اولیه با اسید تیوگلیکولیک مقدار آهن را حدود 50 میلی گرم بر لیتر نشان می داد که بیانگر محلول سازی مطلوب آهن نامحلول است.نتیجه گیری: بر مبنای نتایج اخذ شده از اثر محلول سازی تیوگلیوکلات، این ماده احیاء کننده جهت افزایش حساسیت و دقت سنجش آهن در نمونه های محیطی توصیه می گردد

کلیدواژه ها:

تیوگلیکولات ، آهن فرو ، آهن فریک ، فنانترولین ، شرایط احیا