تحلیل روند داده های مکانی با استفاده از روش های ابتکاری

با پیشرفت فناوری های جمع آوری و مدیریت داده های مکانی و حجم عظیم داده های مکانی، تحلیل خودکار و اکتشاف دانش از این پایگاه های داده "داده کاوی مکان محور" به یکی از حوزه های مهم و کاربردی تبدیل شده است. با توجه به ویژگی خاصی که این داده ها دارند، الگوهای روند مکانی تنها در پایگاه های داده مکانی تعریف می شوند و کاربردهای مختلفی دارند که از آن جمله به اکتشاف پدیده های منظم مکانی و پیش بینی مقادیر غیر مکانی می توان اشاره نمود. با توجه به این که اکتشاف روند مکانی یک مسئله جستجوی گراف می باشد و با توجه به حجم فضای جستجو، استراتژی هایی مناسب هستند که به کاوش و حرکت در فضای جستجو بپردازد و بصورت هوشمند و مستقل از کاربر عمل نمایند، به همین دلیل مانند سایر مسائل جستجو و بهینه سازی، استفاده از روش های ابتکاری راه حل های مناسبی جهت اکتشاف دانش ارائه می نماید. روش ارائه شده در این مقاله شامل سه مرحله اصلی می باشد: مرحله پیش پردازش و ایجاد گراف همسایگی که شامل استخراج داده های مکانی و محاسبه فاصله اقلیدسی و جهت لبه های گراف همسایگی می باشد. مرحله دوم شامل کشف روندهای موجود با استفاده از الگوریتم ژنتیک و الگوریتم ایمنی مصنوعی است و مرحله سوم شامل تحلیل روندهای کشف شده، با استفاده از سایر لایه های اطلاعات می باشد. مشاهده نتایج پیاده سازی روی داده های هزینه و درآمد خانوار مرکز آمار ایران، بیانگر بهینه و کاربردی بودن آن جهت داده کاوی سرشماری و تصمیمات سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور می باشد.

کلیدواژه ها:

داده کاوی مکان محور ، شناسایی روند مکانی ، روش های ابتکاری ، الگوریتم ژنتیک ، الگوریتم ایمنی مصنوعی ، داده کاوی سرشماری