تاثیر شبکه ها و رسانه های اجتماعی بر کتابخانه ها

در دنیای پیشرفته کنونی، اشتراک دانش به منظور رسیدن به برتری رقابتی مقوله ای مهم است. کتابخانه ها به عنوان بزرگترین فراهم کننده و تسهیل کننده دسترسی به منابع علمی، دارای نقشی مهم در اشتراک دانش هستند. رسانه های اجتماعی ابزارهایی از وب 2، یعنی بستری تعاملی و مشارکتی هستند که شامل مجموعه ای گسترده نظیر شبکه های اجتماعی، وبلاگ ها، پادکست ها، آر. اس. اس، ویکی ها، فروم ها و غیره است. این ابزارها امکان تبادل اندیشه ها و اشتراک دانش را فراهم می آورد و تسهیل کننده گفتگوها و کنش های متقابل آنلاین است. از این رو نقش رسانه های اجتماعی انتشار، تولید و اشتراک گذاری اطلاعات است. امروزه کتابداران به ویژه در محیط های دانشگاهی، باید از فناوری های جدید به ویژه شبکه های اجتماعی با قابلیت های متنوع کسب، ذخیره سازی، پردازش، بازیابی و انتقال دانش استقبال کنند تا بدون محدودیت های زمانی- مکانی زمینه های تعامل پویا با کاربران اعم از دانشجویان، اساتید و همکاران را فراهم آورند. به تعبیر دیگر، کتابخانه ها به عنوان سازمان هایی خدماتی، برای ارتقای سطح خدمات و کیفیت و برآورده ساختن انتظارات کاربران باید گرایش خود را به فناوری های جدید افزایش دهند تا بسترهای جدیدتری برای برتری رقابتی فراهم آید. این مقاله با روش کتابخانه ای به معرفی انواع رسانه های اجتماعی و کارآیی هریک در کتابخانه ها پرداخته است؛ نظیر استفاده از وبلاگ ها در ارتباط ساده و مستمر، استفاده از فیس بوک در بازاریابی و ترویج خدمات کتابانه ای، استفاده از پادکست ها در ارایه فایل های سخنرانی و کارگاه های آموزشی، استفاده از آر. اس. اس در به روزرسانی وبلاگ ها و وبگاه های کتابخانه، استفاده از ویکی ها در فراخوان مشارکت در پروژه های کتابخانه ای، استفاده از فروم ها در نیاز سنجی اطلاعات در فرآیند مجموعه سازی. همچنین در این مقاله به برخی موانع استفاده از شبکه های اجتماعی نظیر فیلترینگ، تصور منفی از شبکه های اجتماعی، پایین بودن سطح مهارتی کاربران در استفاده از امکانات پیشرفته تر نظیر تنظیمات حریم شخصی اشاره شده است؛ موانعی که رفع آنها در مجاورت شناسایی ابزارهای متنوع وب و توانمندسازی نیروی انسانی می تواند کتابخانه ها را در اتخاذ سیاست های مناسب در گردآوری، سازماندهیف مدیریت و اشاعه اطلاعات یاری کند.

کلیدواژه ها:

رسانه های اجتماعی ، انواع ، روش ها ، کتابخانه ، دانشگاه