استانداردهای افشا و گزارش گری اوراق مشتقه

گسترش بازار سرمایه مستلزم طراحی و ارائه ی ابزارهای مالی متنوع می باشد. یکی از این گروه ابزارها، اوراق مشتقه می باشند. ابزارهای مشتقه ابزارهایی هستند که ارزش آنها از دارایی های دیگر مشتق شده است. هیئت استانداردهای حسابداری مالی ابزارهای مشتقه ر ا ابزارهای مالی تعریف می کند که تغییرات در ارزش آنها در پاسخ به تغییر در یک متغیر خاص همانند نرخ بهره، قیمت کالاها، نرخ تسعیر ارز و مواردی از این قبیل صورت می گیرد. طبق اتاندارد سرمایه گذاری ایران، اوراق مشتقه قراردادی است که دارای سه ویزگی زیر باشد: الف. ارزش آن در واکنش به تغییرات قیمت دارایی پایه مانند قیمت سهام و قیمت کالا تغییر کند. ب. نیازی به سرمایه گذاری خالص اولیه نداشته باشد یا در مقایسه با سایر قراردادهایی که انتظار می رود در برابر تغییر عوامل بازار واکنش مشابهی نشان دهند، سرمایه گذاری خالص اولیه اندکی مورد نیاز باشد، ج. در تاریخی در آینده تسویه شود. (استاندارد شماره 15 ایران). یکی از بارزترین ویزگی های اوراق مشتقه این است که نسبت به سایر ابزارهای مالی به سرمایه گذاری اولیه ی کمتری نیاز دارند. ساختار این اوراق، به صورت مبادلات با مجموع صفر بین طرفین است. بدین معنی که زیان یکی از طرفین، معادل سود بازار طرف مقابل است. بنابراین مشتقات، مبادلات واقعی نیستند، زیرا انتقال مالکیت صورت نمی گیرد و این فقط پول است که در پایان قرارداد دس به دست گردش می کند و تحویل دارایی پایه، به ندت اتفاق می افتد (جلودار، 1388).