مقایسه روش های تعیین مدول توده سنگ با استفاده از داده های آزمایش بارگذاری صفحه ای و تعیین آن با استفاده از الگوریتم ژنتیک

مدول توده سنگ یکی از پارامترهای مهم در طراحی سازه های در سنگ و یا بر سنگ می باشد. تعیین این پارامتر بصورت مستقیم از آزمایش های برجا و یا بصورت غیر مستقیم به کمک روابط تجربی تعیین می گردد. در پروژه های بزرگ ژئوتکنیکی و حفاری های عمیق معادن روباز، مدول توده سنگ به عنوان مهم ترین پارامتر کنترل کننده تغییر شکل سازه در نظر گرفته می شود. آزمایش بارگذاری صفحه ای یکی از پرکاربرد ترین آزمایش های برجای تعیین مدول توده سنگ می باشد. تعیین ا ین پارامتر از آزمایش بارگذاری صفحه ای ساده به نظر می رسد، اگر چه تفسیر نتایج حاصل از این آزمایش بسیار پیچیده می باشد. به منظور تعیین مدول از این آزمایش، روابطی ا ز جمله روابط پیشنهادی ASTM, ISRM و رابطه UNAL موجود می باشد. رابطه ای مناسب است که با تعیین مدول مناسب و در نتیجه پیش بینی جابجایی توده سنگ در نقاط مختلف توده سنگ، کم ترین اختلاف را با داده های جابجای ثبت شده از کشش سنج ها داشته باشد. با تعریف تابع خطا که بیان کننده تفاوت بین مقادیر جابجایی محاسبه شده و مقادیر اندازه گیری شده می باشد، مقدار خطا برای هر یک از روابط را می توان به حداقل رساند. در این مقاله، مقدار مدول توده سنگ با استفاده از داده های حاصل از آزمای های بارگذاری صفحه ای سد بهشت آباد با روش های مختلف تعیین و مقادیر آنها با یکدیگر مقایسه می شوند. همچنین جهت تعیین مدول کلی توده سنگ از الگوریتم ژنتیک جهت کمینه کردن تابع خطا استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

مدول توده سنگ ، آزمایش بارگذاری صفحه ای ، الگوریتم ژنتیک