مداخله تغذیه ای طرح زندگی سالم قزوین (WHO,NCDS)

بررسی بیماری های غیرواگیر انجام شده در شهر قزوین در سال 1379 توسط WHO و دانشگاه علوم پزشکی قزوین نشان داد که عادات غذایی مردم قزوین ناسالم است به علاوه شیوع دیابت در قزوین 15% و میزان چربی های مضر خون بالا است. این مقاله با هدف مداخله تغذیه ای در جهت اصلاح عادات غذایی ناسالم مردم منطقه طی برنامه 5 ساله از سال 1380 تا کنون در حال انجام است. کمیته استانی تغذیه با تشکل کلیه کارشناسان و متخصصان تغذیه استان تشکیل و پروتکل اجرایی را تدوین نمود. استراتژی و اهداف جهت 10775 خانوار منطقه شرق قزوین شامل هماهنگی بین بخشی جلب مشارکت مردمی از طرق مختلف انجام شده برای ترویج تغذیه سالم، تاکید بر مصرف روغن زیتون، سویا، روغن های گیاهی مایع، لبنیات کم چرب، سبزی و میوه جات، ماهی و مصرف کمتر شیرینی ها، شکر، روغن جامد، نوشابه ها، سس مایونز و گوشت قرمز شد. تا کنون کلیه دانش آموزان دختر دوره راهنمایی منطقه در مورد تغذیه ناسالم به طور معنی داری ارتقاء آگاهی یافته اند. (p<0/001). رابطین بهداشتی در کلاس های نظری و عملی در زمینه تغذیه سالم در درمانگاه منطقه در مورد طبخ ماهی و سویا و روغن های خوراکی و زیتون توانمند شدند، اولیا و معلمین دانش آموزان منطقه اشتیاق زیادی برای شرکت در کلاس های توانمند سازی تغذیه سالم از خود نشان دادند به طوری که گاهی بزرگترین سالن شهر قزوین با ظرفیت حدود 400 نفر به آنها اختصاص داده می شد. شیوع چاقی در کودکان زیر 6 سال منطقه 4/4 درصد و در دختران دوره راهنمایی 8/5 درصد است. 56% آنها چاقی شکمی دارند. در جنوب شهر درآمد خانوار و مصرف روغن زیتون رابطه معنی داری دارد (p<0/001). متوسط مصرف ماهیانه روغن زیتون و ماهی در جنوب شهر 3/2 و 2/5 بار در ماه است و در شروع طرح در شرق شهر 3/6 بار سال از سویا استفاده می شده است. هرچند که هنوز 31 درصد کل جمعیت از سویا استفاده نمی کنند، ولی در مقایسه با شروع طرح 21 درصد بهبود در مصرف سویا توسط مردم مشاهده می شود. نتایج سایر موارد تغذیه سالم در حال استخراج است. در مقایسه با Baseline در مورد برخی موارد تغذیه سالم که تاکنون مورد اریابی قرار گرفته است مثل مصرف سویل نشان می دهد که حساس سازی و توانمند سازی در حد رضایت بخشی افزایش یافته است. امید است در پایان زمان 5 ساله طرح تغییر رفتار و عملکرد جامعه و همچنین کنترل وزن، عوامل بیوشیمیایی و انتروپومتریک بهبود یابد.