مطالعه ی پژوهش عملی مشارکتی به عنوان یک رویکرد آموزشی

مدرسه به عنوان یک سازمان اجتماعی دارای روابط، هنجارها، ارزشها و نقش های معینی است که از یک سو متاثر از سیاست گذاریهای کلان نظام دربرگیرنده ی آنند و از سوی دیگر در حین ارتباط رودررو ی گروههای متفاوت درون آن، شکل گرفته و یا تغییرشکل می دهند. در واقع از آنجاکه آموزش و به طور خاص آموزش رسمی در درون مدارس فرآیندی پویا و متغیر است بسیار مهم است که رویکرد آموزشی هدایتگر آن قابلیت همخوانی با این ماهیت پویا را داشته باشد. رویکرد نوینی که در این مقاله معرفی میشود یعنی رویکرد پژوهشی - عملی -مشارکتی هم به واسطه مبنای نظری اش ،یعنی پذیرش تمامی افراد در فرآیند آموزش به عنوان کنشگران فعال و دارای حقوق برابر که میتوانند ضمن ارتباط دوسویه و بر اساس اصول مشارکت برای برآورد اهدافشان دست به اقدام عملی بزنند ،و هم به واسطه روشهای مورد استفاده اش ،یعنی تاکید بر روشهای مشارکتی عملی در آموزش، قابلیت فوق الذکر را داراست. اما آنچه که در مورد هر رویکرد آموزشی مهم است چگونگی عملیاتی شدن آن میباشد. مقاله حاضر نتیجه مطالعات یک ساله ای به روش پژوهش مشارکتی در یکی از مدارس غیررسمی شهر کرمان است. دادههای حاصل از مشاهده کلاسها ، گفتگو با دانشآموزان ، معلمین و کادر اجرایی مدرسه ، جلسات مساله یابی و مطالعه تولیدات دانشآموزان نشان میدهد که محدودیتهای ساختاری و فردی مانع اجرایی شدن جامع این رویکرد میشوند درحالیکه عناصر مجزای این رویکرد نتایج مثبت زیادی از جمله توانمندسازی کودکان در مهارتهای پایه اجتماعی و افزایش انگیزه و علاقه در دانش آموزان را در پی دارند.

کلیدواژه ها:

رویکرد نوین ، پژوهش عملی -مشارکتی ، آموزش شناسی