مطالعه تغییر اقلیم واثرات آن بر خشکسالی استان آذربایجان شرقی

تغییر اقلیم باعث تغییر دما، تغییر زمانی و مکانی بارش، تغییر میزان تبخیر و تعرق، تغییر رطوبت خاک و نیز سرعت باد می گردد. برای تدوین سیاست های بهینه و سازگار با شرایط آتی مطالعه تغییر اقلیم اهمیت زیادی دارد. برای برآورد یا پیشبینی متغیرهای اقلیمی در مقیاس منطقهای و یا کوچکتر (در حد مقیاس نقط های نظیر ایستگاه مطالعاتی)، میبایستی خروجی مدلهای عددی گردش عمومی جو ریز مقیاسDownscaling شوند. برای این کار از دو روش دینامیکی و آماری می توان استفاده کرد. هرچند که مدلهای دینامیکی منطقهای دقت فضایی مناسب برای ارزیابی های اقلیمی دارند (با قدرت تفکیک 50-10 کیلومتر) ولی جزو روشهای پرهزینه بوده و اغلب از ریزمقیاس نمایی آماری استفاده می گردد. این روشها معمولاً در مقیاس ایستگاهی انجام شده و از متغیرهای اقلیمی چون درجه حرارت و بارش استفاده میشود.در این مقاله ابتدا تغییر اقلیم استان آذربایجان شرقی به عنوان مطالعه موردی بررسی شده که نشان دهنده افزایش دمای استان تا 5 درجه سانتی گراد و کاهش بارش میانگین سالانه تا 60 میلیمتر (در سناریویA2 ومدل HADCM3 در دوره 2080 الی 2099 میلادی است. همچنین پهنه بندی تغییرات دما و بارش در گستره استان در انتهای مقاله ارایه شده است. تغییرات دما و بارش باعث تغییر اقلیم استان (به خصوص مناطق اطراف شهر تبریز) از حالت نیمه خشک به حالت خشک خواهد شد که نگران کننده است. انتقال یافته های این پژوهش به تصمیم گیران این امکان را خواهد داد که تمهیدات لازم برای سازگاری با تغییرات عمده در اقلیم و رواناب را داشته باشند.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، مدلLARS-WG آذربایجان شرقی ، شاخص خشکی دومارتن ، پهنه بندی دما و بارش