قنات مکانیسمی جهت بهره برداری اصولی از منابع آب زیرزمینی در مناطق خشک

آب ضرورت اساسی زندگی می باشد که با وجود فراوانی آب در سیاره ما آب در سطح خشکی های زمین به طور موزون پراکنده نشده است. در جایی آب چنان فراوان است که فراوانی آن مشکل آفرین بوده و در نقطه ای دیگر چنان کمیاب است که نیاز به هر قطره آن محسوس است. در کشور ما نیز منابع آب محدودند و به همین دلیل مردم ایران از دیرباز به ویژه در مناطق خشک مرکزی همواره با مشکل آب دست و پنجه نرم کرده اند و در این راه تلاش های فراوانی به خرج داده اند. قنات های متعددی که با زحمات بسیار از هزاران سال پیش در ایران احداث شده اند، بندهای بسیار قدیمی با شبکه ها و کانال های آبرسانی بر این زحمات گواهی می دهند. از قنوات سالیان سال است که در جهت تأمین آب کشاورزی استفاده می شود و در مناطق خشک و کم آب همچنان نقش ارزنده خود را حفظ نموده است. در این مقاله بررسی قنات ها از لحاظ تولید آب در مناطق خشک و نیمه خشک ایران و همچنین شناسایی مناطق مساعد جهت احداث این مکانیسم، راههای حفظ و نگهداری از این میراث بیاد مانده ازگذشتگان ذکر شده است. با ظهور تکنیک های مدرن این روش هنوز از اعتبار خاصی در بعضی جوامع برخوردار است که در تلفیق با تکنولوژی جدید می تواند بازدهی بهتری داشته باشد. تکنولوژی می تواند مکمل سیستم آبرسانی کهن باشد ولی قبل از هر اقدامی مطالعه شرایط محل و اطلاع کامل از ساخت طبیعی منطقه ضروری است.

کلیدواژه ها:

مناطق خشک ، آبهای زیرزمینی ، قنات ها