تأثیر شناخت مناسب ساکنین از خانهی خود بر واکنش مؤثر درمقابله با بحران (مطالعهی موردی: مناطق 22 گانهی شهر تهران)

در طول قرنها بشر همواره با شناخت از موقعیت خود، در برابر تهدیدها و سوانح مختلف، سعی بر حفظ حیات داشته است.امروزه نیز عملکرد بشر بهتبع ذات وی در راستای این حفظ حیات و جلوگیری از آسیبهای جانی و اقتصادی و ... است، اماپیچیدگیهایی که زندگی جوامع امروز را در بر میگیرد، تحقق این هدف را با مشکل مواجه ساخته است. اگرچه مدیریت بحران بهعنوان دانش جدید شهری در محافل علمی و عملی بسیار مورد توجه قرار دارد، اما بهرغم اهمیت آن، در بسیاری ازسوانح طبیعی و انسانساز نتوانسته پاسخگوی بسیاری از نیازها باشد. یکی از مسائل موجود در اینزمینه عدم واکنشمناسب افراد در منازل مسکونی خود در حین وقوع بحران است، چرا که سبک جدید زندگی و تولید مسکن بهصورت انبوه، باعث شده افراد خانهی خود را بهصورت کالایی از بازار تهیه نمایند، بدون آنکه شناخت مناسبی از آن داشته باشند. بیکیفیتی و عدم رعایت استانداردهای لازم نیز، مزیدبر علت شده و تمامی اینها باعث تشدید پیامدهای سوء سانحه میگردد. بهرغم اهمیت این مسئله، بهدلیل گستردگی موضوعات، کمتر به این بعد توجه شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی بهصورت مقایسهای انجام شده است که با استفاده از نرمافزارSPSSبه بررسی تفاوت شناخت از خانه و ویژگیهای آن، میان ساکنین خانههای ویلایی شخصیساز و آپارتمانی با کمک آزمونTمستقل، و پیش بینی ارتباط میان شناخت صحیح از خانه و واکنش مؤثر در برابر بحران با کمک رگرسیون، پرداخته شده است.نمونهگیری این پژوهش بهصورت خوشهای در مناطق 22 گانهی شهر تهران صورت گرفته و از ابزار پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. در پژوهش حاضر نشان داده میشود که اولاً بین شناخت از منازل خود، میان ساکنین خانههای شخصی و آپارتمانی،تفاوت وجود و دوماً افراد با شناخت بیشتر از منزل مسکونیشان در مقابل بحران موفقتر عمل میکنند، بنابراین در شرایطامروز که در کلانشهرها امکان زندگی افراد در منزلی که خود ساخته باشند و با زندگی مستمر در آن، شناخت کاملی ازمنزلشان باشد، بسیار کم شده است، بنابراین تهیهی پلان بحران هر منزل و در اختیار قرار دادن این پلان به ساکنانش،ضرورت مییابد. بدیهی است برنامهریزی و اجرای چنین طرحی نیازمند مشارکت و همکاری ویژهی تمامی بخشهای دخیل در امر ساخت و ساز (مانند وزارت راه و شهرسازی، نظام مهندسی و شهرداری و ...) میباشد

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، پلان بحران ، شناخت از مسکن ، واکنش مؤثر ، تابآوری ، مناطق 22 گانهی شهر تهران